________________
प्रकरणरत्नाकर नाग पढेलो. अर्थः- जे सोनानी म्यानमा राखेली तलवार लोक नाषामां सोनेरी केहेवाय बे, ते सोनेरीनो योगतो म्यान उपर जे; ज्यारे तरवारने सोनेरी म्यानमांथी बार काहा मी जोश्ये त्यारे तरवार लोढानी जणाय, पण सोनेरी नही जणाय. तेम अंतरा त्मा मांहे जाणवो. ॥ ए३ ॥
हवे व्यवहार नय वडे बाह्यात्मा श्रने अंतरात्मा कहेवाय बे; पण एमांज निश्चय नयथी परमात्मा बे; एवो वस्तुनो विचार कही समजावे बे. अथ निश्चय व्यवहार रूप वस्तु विचार कथन:
॥ दोहराः॥- बरनादिक पुद्गल दशा, धरै जीव बहु रूप; वस्तु विचारत करम सों, जिन्न एक चिप. ॥ ए४ ॥
अर्थः- वर्णादिक ते वर्ण, गंध, रस, स्पर्शरूप ए पुदगल खजाव , तेने नवी नवी रीते जीव धारण करे बे, तेथी जीव बहु रूप धारी केहेवाय बे. अने पुद्गल जे जे ते तो कर्मले पण वस्तुनो विचार करवाथी ए कर्म अजीवजे; श्रने चिप चिदानंद ते तो सर्वत्र एक स्वरूप बे, ने ते ए अजीवथी जिन्न . ॥ ए४ ॥ __.हवे ए व्यवहारनो दृष्टांत बतावे :- अथ व्यवहार दृष्टांत कथन:
॥ दोहराः॥-ज्यों घट कहिये घीउको, घटको रूप न घीन; त्यो बरनादिक नाम सों, जडता लहै न जीउ ॥ एए॥
अर्थः- व्यवहारमांमाटीनो घमो कहेवाय , तेम पृतनो पण घमो कठेवाय ने पण घडान रूप जेवी माटी डे तेवू घृत नथी. तेमज वर्ण, गंध, रस, स्पर्श प्रमुख नाम कर्म अजीव रूप जड , तेना संयोगथी जीव जपणु पामे नही. ॥ एए॥ हवे प्रत्यक्ष पणे निरालुं चेतननुं स्वरूप दृष्टांत देखाडी कहेजेः
श्रथ चेतनको सादात स्वरूप कथनः॥दोहराः।- निराबाध चेतन अलख, जाने सहज सुकीज, अचल अनादि अनंत नित, प्रगट जगतमें जीज. ॥ ए६ ॥ - थर्थः- जेनी कोई पण रीते खंमना नथी तेथी निराबाध एहवो चेतन पुरुष बे; अने वली इडिय ज्ञानवडे लख्यो न जाय; तेथी अलख बे; अने खकीय जे पोतानो सहज स्वजाव ज्ञातापणु तेने पोतेज जाणे पण बीजा अन्य ज्ञानांतरवडे न जणाय एवा अचल स्वरूपने लीधे अनादि, अनंत, नित्य, शाश्वत, एवो जीव जगत्मां प्रत्यक्ष प्रमाण . ॥ ए६ ॥
हवे जीव पोतानो श्रनुजव पोतेज करे ले पण मिमांसक नैयायिक प्रमुख जेम बी जाथी कहे जे तेम नथी ते समजावे :- श्रथ अनुनव विधान कथनः
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org