Page Text
________________
ભાવહિંસાનો જ નિષેધ જાણવો. द्रव्यहिंसायास्तु सर्वथा साधुविहारादावपि दुष्परिहरत्वाद् द्रव्यहिंसामप्याश्रित्याह - यस्मादेषैव यतनैव तन्निवृत्तिफला - हिंसानिवृत्तिफला, कथमिति चेत्तस्यां हिंसायामधिकनिवृत्तेरधिकारम्भत्यागस्य भावात्, तत्र हि जिनभवनादिविधाने सर्वादरेण प्रवर्तमानस्य निष्फलपरिहारेण सफलमेव कुर्वतोऽवश्यमेवास्त्यारम्भान्तरनिवृत्तिविशेष;, विहितं शास्त्रे जिनभवनमतो हेतोरदुष्टमदोषवदेतजिभवनविधानमिति, विहितत्वादेव न निरारम्भसामायिकादिनैतदन्यथासिद्धिरेकानुष्ठानस्य विहितान्यानपवादकत्वादन्यथा दानादीनामपि તેનાથસિદ્ધયા રિતિ હિબ્રુ || ૧૬ || ૬ ||
“તષ્યતુ દુર્જન” ન્યાયથી દ્રવ્યહિંસાનો નિષેધ માનીએ તો પણ આ જયણા પૂર્વકની પ્રવૃત્તિમાં રાગદ્વેષ હોતા નથી એટલે સામેના જીવને મારવાના ભાવ ન હોવાથી તે હિંસા માત્ર સ્વરૂપહિંસા રૂપજ બને છે. અને દર્શન વિ. થી સમકિત નિર્મલ થતા વિરતિધારી બનવાથી પરંપરાએ સર્વને અભયદાન આપવામાં જિનભવનનો આરંભ કારણ હોવાથી તે હિંસારૂપે ગણાતો નથી. તેજ હકીકત ટીકાકાર દર્શાવે છે....
જિનાલય બાંધવામાં સર્વ આદરથી પ્રવૃત થયેલાને નિષ્ફળ પ્રવૃત્તિનો ત્યાગ થવાથી સફળ આચરણ કરનારને અન્યઅધિક આરંભની નિવૃત્તિ થાય છે, એટલે કે સાવદ્યવ્યાપારમાં પ્રવૃત્તિ તથા પૈસાનો ખર્ચ થાય તે અટકી જાય છે. શાસ્ત્રમાં જિનાલય બાંધવાનું વિધાન હોવાથી આ નિદૉષ જ છે. શાસ્ત્રમાં જિનાલય બાંધવાનું વિધાન હોવાના કારણે જ નિરારંભ સામાયિક વિ. થી જિનાલય બાંધવાનું અન્યથાસિદ્ધ થતું નથી.
(અન્યથાસિદ્ધ-સામાયિકથી કામ સરી જાય તો પછી જિનાલય બાંધવાની જરૂર રહેતી નથી.)
કારણકે એક અનુષ્ઠાન વિધાન કરાયેલા અન્ય અનુષ્ઠાનના અપવાદ રૂપે બનતું નથી. નહિ તો દાનાદિ પણ સામાયિકથી અન્યથાસિદ્ધ થવાની આપત્તિ આવશે. !
તિ લિ- આ પ્રમાણે દિશાસૂચન કરવામાં આવે છે. એટલે આ રીતે આને લગતી અન્ય બાબતોનું પણ વિચારપૂર્વક સમાધાન કરવું. . ૧૬
» ઈતિ ષષ્ઠ ષોડશકો
શ્રીષોડશકપ્રકરણમુદ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002154 |
| Book Title | Shodashaka Prakaranam |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | Ranjanvijay Jain Pustakalay |
| Publication Year | |
| Total Pages | 226 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Religion, & Yoga |
| File Size | 9 MB |