________________
બન્ને ચક્ષુવાળો અને સદગ્ધ સતત પ્રયાણની પ્રવૃત્તિથી ઈચ્છિત નગરાદિને એક જ સાથે પ્રાપ્ત કરે છે. એક આગળ અને બીજો પાછળ એવી રીતે ચાલતા હોય તો એક ડગલાનું આંતરું પડે પણ મોટું નહિં. અથવા તો એક બીજાનો હાથ પકડીને ચાલતા હોય તો એક શ્રેણીમાં પગ પડતા હોવાથી એક પગલાનું પણ અંતર પડતું નથી. એમ સન્માર્ગમાં જવા પ્રવૃત્ત થયેલા જ્ઞાની અને અજ્ઞાનીને પણ મુક્તિપુરીમાં પહોંચવામાં આંતરું પડતું નથી. ॥ ૪ ॥
इत्थं ज्ञानिवदज्ञानिनोप्युक्तरूपस्य तुल्यफलत्वाद् दीक्षायोग्यत्वमिति दर्शयति । यस्यास्ति सत्क्रियायामित्थं सामर्थ्ययोग्यताऽविकला ।
गुरुभावप्रतिबन्धाद्दीक्षोचित एव सोऽपि किल ॥ ५ ॥ यस्य विशिष्टज्ञानरहितस्याप्यस्ति सत्क्रियायां सदाचारे इत्थमनेन प्रकारेण सामर्थ्यं समानफलजननशक्तिरेव योग्यतोत्तमता गुरुषु धर्माचार्यादिषु भावप्रतिबन्धादन्तरङ्गसम्बन्धात् सोऽपि दीक्षोचित एव, किलेत्याप्तागमवादः शेषगुणवैकल्येऽपि संसारविरक्त एवात्राधिकारीतिभावः ।। ५ ।।
જ્ઞાનીની જેમ ઉક્ત સ્વરૂપવાલો અજ્ઞાની પણ સરખા ફળને મેળવતો હોવાથી દીક્ષા યોગ્ય છે એમ દર્શાવે છે ॥ ૫ ॥
ગાથાર્થ :- અજ્ઞાનીને પણ સદાચારમાં આવી રીતે સામર્થ્યરૂપ પરિપૂર્ણ યોગ્યતા હોય છે, તે અજ્ઞાની પણ ગુરુ વિષે અંતરંગ સંબંધથી ખરેખર દીક્ષાને ઉચિત જ છે.
વિશેષાર્થ ઃ- સામર્થ્ય યોગ્યતા - સમાન ફળ પેદા કરવાની શક્તિ રૂપ યોગ્યતા, ગુરુ વિષે અંતરંગ લાગણીશીલ બનેલો હોવાથી દીક્ષાને ઉચિત છે. કિલ શબ્દ આવું જિનેશ્વરનું વચન છે, એ પ્રમાણે નિશ્ચયનું સૂચક બનતું હોવાથી શેષ ગુણ ન હોવા છતાં સંસારથી વિરક્ત અહિં અધિકારી છે; એવો ભાવ નીકળે છે. ।। ૫ ।।
इत्थं दीक्षायाः फलसाम्ये आदेयत्वं, तद्वैषम्ये चानादयेत्वमित्याह ।
देयाऽस्मै विधिपूर्वं सम्यक्तन्त्रानुसारतो दीक्षा । निर्व्वाणबीजमेषेत्यनिष्टफलदान्यथात्यन्तम् ॥ ६ ॥
156
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
શ્રીષોડશક પ્રકરણમ્-૧૨
www.jainelibrary.org
