________________
પ્રકરણ ૩૨] ત્રણ કરું.
૬૭પ જ્ઞાન સાથે વર્તનની જરૂરીઆત. વિકાચા–“રાજન ! એકલું જ્ઞાન કાર્યસિદ્ધિ માટે પૂરતું નથી.”
અરિદમન-“જે બીજી પણ કોઈ બાબતની જરૂરીઆત હોય તે આપસાહેબ તે કરમા."
વિવેકાચાર્ય–“તે ઉપરાંત (જ્ઞાન ઉપરાંત) બીજી બે બાબત કરવાની છે, અને તે શ્રદ્ધાન (આસ્થા ) અને અનુષ્ઠાન (ક્રિયા-વર્તનચારિત્ર) છે. આ બેમાંથી તમારામાં શ્રદ્ધાન તે છે, એટલે જે વાર્તા કહી તે સત્ય છે એવી પ્રતીતિ તમારા મનમાં છે. હવે તમારે તે પ્રમાણે અનુષ્ઠાન કરવાની જરૂર છે. એ જ્ઞાનના વિષયને વ્યવહારૂ વર્તનમાં મૂકવાની જરૂર છે. એમ કરશે એટલે તમારાં સર્વ મનવાંછિત સિદ્ધ થશે એમાં જરા પણ સદેહ જેવું નથી. રાજન્ ! તમારે એટલું ધ્યાનમાં રાખવું કે અનુષ્ઠાન કરવામાં તમારે ઘણાં નિર્દયે કામ કરવા પડશે.”
અનાદિ કુટુંબો વચ્ચે તુમુલ યુદ્ધ સામસામે લગાડેલા ધાએ અને શો.
યુદ્ધમાં નિર્દય સંહાર અને પરિણામ, અરિદમન-મહારાજ ! એ કામ કેવા પ્રકારનાં છે?” વિવેકાચાર્ય-એ કામ એવા પ્રકારની છે કે જેવાં કામ અમારા સર્વ સાધુઓ નિરંતર કર્યા જ કરે છે."
અરિદમન-સાધુઓ જે કામ નિરંતર કરે છે તે સાંભળવાની મને ઇચ્છા છે તો આપ કૃપા કરીને મને સર્વે કહો.”
વિવેકાચાર્ય–“રાજન ! સાંભળે! આ સાધુઓને બીજા અધમ કુટુંબ સાથે ઘણા વખતથી- અનાદિકાળથી સ્નેહ સંબંધ “લાગેલો હોય છે; તેઓ તેની અધમતા સમજ્યા પછી જાતે અત્યંત “ભયંકરપણું ધાર કરી એ અધમ કુટુંબને પહેલા વિશુદ્ધ કુટુંબ
સાથે રાત દિવસ સંઘટ્ટ કરાવે છે, લડાવે છે અને બન્ને વચ્ચે મેટ “સંહાર જમાવે છે. એ બીજા પ્રકારનું કુટુંબ જેને દાદ મહામહ નામનો છે અને જેનાથી એ કુટુંબ જન્મે છે, પ્રગટ થયું છે, તેને આ સાધુઓ જ્ઞાનને પરિણામે જ્ઞાનવડે જ હણે છે, તેથી તેઓ ખરેખરા નિર્દય ગણાય છે. એ અધમ કુટુંબના સર્વ તંત્ર ચલાવનાર મહા બળવાન રાગ નામનો સરદાર છે તેના આ સાધુઓ વૈરાગ્ય’ ૧ આ નિર્દય શબ્દ બીજ અંતરંગ કુટુંબના વિનાશને અંગે વાપર્યો છે. ૨ મહામહની નજરે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org