________________
૬૨૨
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચા કથા.
[ પ્રસ્તાવ ૩
ડતાં લડતાં વનરાજે અમારી સેનાને હટાવી દીધી. તે વખતે તેના લશ્કરમાં જય શબ્દના કાળાહળ થયા; એટલે હું એકલા તેની સામે ગયેા. યવનરાજ પણ એકલા જ મારી સામે લડવાને આવ્યેા. લડવાની ગડમથલમાં અમારા બન્નેના રથે એકદમ ઘણા નજીક આવી ગયા. તે વખતે ધોંસરાના આગળના ભાગ ઉપર ઊભા રહીને મેં એક મોટા કુદકા માર્યો અને હું તેના રથમાં પડ્યો-પડતાની સાથેજ યવનરાજનું માથું મારે હાથેજ મેં કાપી નાખ્યું. તે વખતે અમારૂં લશ્કર જે પાછું હડતું જતું હતું તેણે માટે સંતોષસૂચક જયરામ્દ કર્યો અને મારી તરફ પાછું ફર્યું.
માતાપિતા અને નાગરિકા સાથે હર્ષમેળાપ,
તે વખતે દેવતાઓ, ગાંધવ અને રાક્ષસેા મારા પરાક્રમનું વર્ણન કરતાં સુગન્ધી જળ અને ફુલના મારા ઉપર વરસાદ વરસાવવા લાગ્યા. સામી બાજુના લશ્કરના નાયકને નાશ થયેલા હેાવાને લીધે તે આખું લશ્કર જરા પણ મુશ્કેલી વગર મારા હુકમને ઉઠાવનાર દાસપણાને પામી ગયું. મારા પિતા તથા માતા આ સમાચાર સાંભળીને નગર બહાર નીકળીને મને મળવા આવ્યા, સાથે પેાતાના આખા અંવર્ગને પણ તેડતા આવ્યા અને નગરવાસી જને પેાતાના બાળકોને લઇને મને ધન્યવાદ આપવા ત્યાં હાજર થઇ ગયા.
તે વખતે રથમાંથી ઉતરીને હું પિતાજીને પગે પડ્યો. પિતાએ મારે ખભે હાથ મૂકીને મને ઊભા કર્યાં અને હર્ષનાં આંસું વર્ષાવતાં મને પિતાજી ભેટી પડ્યા અને મારા મસ્તકને વારંવાર ચુંબન કરવા
લાગ્યા. તે વખતે મેં દૂરથી મારા માતાજીને જોયા એટલે તુરત જ હું તેમને પગે પડ્યો. તે મને ભેટ્યા અને મારા મસ્તકને ચુંબન કર્યું અને આંખમાં હર્ષના અશ્રુ લાવતાં તે ગદ્ગદ્ વાણીથી મને ક હેવા લાગ્યા · ભાઇ ! તારી માતાનું હૃદય તે ખરેખર વજ્રની શિલાના કટકાથી ઘડાયલું હોય એમ જણાય છે કારણ કે તારા આટલા બધા વખતથી વિયેાઞ થયા છતાં હજુ સુધી તે સેવાર ફાટી ગયું નથી. અહાહા ! અહિં તે પ્રાણી જેમ ગર્ભાવાસમાં સપડાઇ જાય તેમ અમે
6
૧ પુત્ર અથવા નાની વયના માણસ ઉપર વાત્સલ્ય દર્શાવવા માટે તેનું મસ્તક સુંધવાની રીત અત્યારે પણ બંગાળામાં પ્રવર્તે છે. આ રિવાજ પહેલાં સર્વત્ર પ્રચલિત હતા એમ ઘણા કથાપ્રસંગેામાં લેવામાં આવ્યું છે. એવીજ રીતે મસ્તકને ચુંબન કરવાના રિવાજ પણ માન આપવાને અંગે વાત્સલ્યભાવ બતાવે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
