________________
પ્રકરણ ૧૭] નિષ્કમણત્સવ-દિક્ષા-દેશના.
૫૩૭ પછવાડે રાજપુરૂષથી બીરાજમાન સંખ્યાતીત હાથીઓ જાણે રાજદ્વાર પાસે આવીને ઘન ગર્જરવ કરતા હોય તેમ ગર્જરવ કરતા ડેલી રહ્યા છે. તેની પછવાડે જેના ઉપર સુંદર અશ્વારે બેસી ગયા છે અને જેઓના મોઢાં કાંઈક ચાલતા જણાય છે તેવા મરોડવાળી ડેકવાળા સેંકડો ઘોડાઓ આકાશને જાણે પી જતાં હોય તેવો દેખાવ આપતા હષારવ કરી રહ્યા છે. ત્યાર પછી આજના બનાવ સંબંધી હકીકત જાણું લઈને મદમસ્ત પાયદળ લકર સુંદર વેશ પહેરીને આવેલું ચાલી રહ્યું છે તે જાણે ક્ષીરસમુદ્રનું જળ હોય તેના જેવું શેભે છે. સુંદર રતનાં આભૂષણો ધારણ કરીને તેમજ સુંદર કાવ્ય સમૂહ સાથે લઈ સુંદર લેનવાળા સ્ત્રી પુરૂષોનાં ટોળાં ચાલી નીકળ્યાં છે. મહાત્મા મનીષીના મોટા પુણ્યથી ખેંચાઈને અનેક દેવતાઓ આકાશમાર્ગમાં આવી આકાશને શેભાવી રહ્યા છે, તે ઊંચે નજર કરવાથી જણુઈ આવે તેમ છે. આ બાજુએ નગરના લોકો કૌતુકથી અહીં મેટી સંખ્યામાં આવી પહોંચ્યા છે અને હર્ષના તરંગમાં એવા આવી ગયા છે કે જાણે સમુદ્રમાં મોટે ક્ષોભ થે હોય તેવો દેખાવ તેઓ બતાવતા જણાય છે. અથવા તો મારી પાસેથી હકીકત સાંભળીને અને મનીષીના ગુણથી રીઝી જઈને તેમજ આપનો અભિપ્રાય જાણી જઈને પછી કોણ માણસ વાંકે રહે? આવી બાબતમાં તો સર્વને હસથી ભાગ લેવાનું મન થાય જ એમાં કોઈ શક જેવું નથી. માટે હવે આપ સાહેબે પણ ઉઠવું જોઈએ.” સુબુદ્ધિ મંત્રીનાં આવાં વચન સાંભળી રાજા તેમજ મનીષી બન્ને
ઊભા થયા અને દરવાજા પાસે આવી પહોંચ્યા. એક નિજ વિલસિત મુખ્ય રથ જેમાં ઘુઘરીઓના જાળ તરફ વિસ્તાઉદ્યાનને માર્ગે. રવામાં આવ્યાં હતાં તેની ઉપર મનીષી બેઠા. એવી
રીતે સુંદર સુખરૂપ આસન ઉપર મનીષી કુમાર બીરાજમાન થયા ત્યારે તેના માથા ઉપર પહેરાવેલા મુકુટનાં કિરસેથી તેના મસ્તકને ભાગ જરા લાલરંગવાળે જાણતો હતો, તેના કાનમાં પહેરેલાં કુંડળ ઊંચાં નીચાં થઈ રહ્યાં હતાં, તેની છાતી ઉપર ઘણું મેટા ઉત્તમ મોતીઓની માળા શેભી રહી હતી, તેના હાથમાં કડાં અને બાજુબંધે સુંદર કાંતિને ધારણ કરી રહ્યાં હતાં, અતિ સુ
૧ મૂળ ગ્રંથમાં આ વાક્ય ઘણું મોટું છે. તદ્દન વિચિત્ર રચના અને અદ્ભુત કાવ્ય ચાતુર્ય દર્શાવનાર વાકય છે. ઘણો વિચાર અભ્યાસ અને તપાસ કરી તેનું અવતરણ કર્યું છે. એના પર વિશેષ પ્રકાશ પડશે તો ફેરફાર કરવામાં (પછીની આવૃત્તિમાં) આવશે. મે. ગિ. કા.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org