________________
૪૫૮
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચા કથા. [ પ્રસ્તાવ ૩ હજુ તે જરા આડે અવળો ન થાય ત્યાં તે શમર્દન રાજાએ સાયંકાળને યોગ્ય રસ કાર્યો કરી, સભાને વિસર્જન કરી, થોડાક અંગત પુરૂષને સાથે લઈને સભામંડપમાંથી શયનગૃહ તરફ આવવા માંડ્યું. તે વખતે હાથમાં બળતી મશાલે લઈને કેટલાક સેવકે મહારાજાને
માર્ગ બતાવતા હતા. વાતચીત કરતા અને ધીમે શત્રમર્દન ધીમે ચાલતા રાજા અનુકમે વાયભુવનના બારણું વાસભુવનમાં. સુધી આવી પહોંચ્યા. રાજા પોતે આવે છે એમ
દૂરથી બાળે જોયું. શત્રમર્દન રાજાનું મહાન રાજતેજ હોવાને લીધે, બાળના હૃદયમાં સત્ત્વ બીલકુલ ન હોવાને લીધે, ખરાબ કામનું આચરણ નિરંતર ભય ઉત્પન્ન કરનાર હોવાને લીધે, કર્મવિલાસ રાજા એવા પ્રાણુઓથી હમેશા ઉલટો ચાલતા હોવાને લીધે, અકુશળમાળા પિતાનું ફળ આપવાને ઘણી આતુર થયેલી હોવાને લીધે અને સ્પર્શન પોતાનો વિપાક (ફળપરિણુમ) બતાવવાને તૈયાર થઈ ગયેલો હોવાને લીધે, બાળનાં અંગોપાંગે અત્યંત ભયથી ધ્રુજવા લાગ્યાં અને તેની સાથે જ બાળ પલંગ ઉપરથી પટકાઈને સ્વયમેવ જ ભૂમિ ઉપર પડ્યો. જમીનથી પલંગ ઘણે ઊંચે હોવાને લીધે, રતમય ફરસબંધી અતિ તેજસ્વી હોવા સાથે અવાજ કરે તેવી હોવાને લીધે અને બાળનું શરીર શિથિળ તથા અસ્તવ્યસ્ત થઈ ગયેલું હોવાને લીધે બાળના પડવાને માટે અવાજ થયે.
એ શું થયું? એ જોવાને-તપાસવાને રાજા એકદમ શયનગૃહમાં દાખલ થયા. ત્યાં તેણે બાળને જો. એ ત્યાં કેવી રીતે દાખલ થઈ ગયે હશે એ સંબંધમાં રાજાના મનમાં અનેક તર્કવિતર્ક થવા લાગ્યા. પલંગના ઓશીકા ઉપર રાજાએ બાળનો ઓવરકેટ ( અંધાર પીછડો) છે અને શિયા અવ્યવસ્થિત થયેલી જોઈ. રાજાને ખાતરી
થઈ કે એ અત્યંત દુષ્ટ માણસ છે અને રાણીની અને સપડાવું અને ભિલાષા કરનારે છે. આટલી પ્રતીતિ થતાં રાજાને રાજ્ય હુકમ. તેના ઉપર ઘણે ક્રોધ આવ્યું. બાળની દીનતા તુર
તજ તેના જાણવામાં આવી ગઈ, પણ એ મહા અને ધમ પુરૂષ છે તેથી તેના હેવાનીઅતપણાને હવે છેડે લાવ જ જોઈએ એવી બુદ્ધિથી રાજાએ તેની પીઠ ઉપર પગની લાત મારી, તેના બન્ને હાથને આડા વાળીને ભરડે દીધો અને તે બહુ બૂમો પાડતે
૧ છાવરણ ઉપરને જ શબ્દ છે. બાળે ઉપાડેલ ચાદર ઓશીકે હોય તે પણ સંભવિત છે અથવા બાળની અંધારપછેડી પણ હોઈ શકે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
