________________
જવાબ.
४०४
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચ કથા. [પ્રસ્તાવ ૩ જેમ નચાવવા ધારીશ તેમ તે નાચશે. આ પ્રમાણે મનમાં વિચાર કરીને સ્પર્શને કહ્યું “મિત્ર! મારું એટલું જ કામ હતું ! તારા ઉપર આટલો ઉપકાર થઈ શક્યો તેથી હું પણ મારી જાતને ભાગ્યશાળી સમજું છું.”
મનીષીને ગૂઢ સાક્ષીભાવ, ત્યાર પછી સ્પર્શન મનીષી પાસે ગયો અને તેને કહ્યું “મિત્ર!
તારી ઇચ્છિત વસ્તુ પ્રાપ્ત કરી આપવાને મારો પ્રમનીષનો યાસ સફળ થયો કે નહિ? તે તું સાચું કહે.”
મનીષીએ જવાબ આપ્યો “અરે ભાઈ! એની તે
શી વાત કરવી ! તારી તે બહુ જબરી શક્તિ જણાય છે અને તે એટલી બધી છે કે મોઢેથી તેનું પૂરતું વર્ણન પણ થઈ શકે નહિ !” આવો ગુઢ જવાબ સાંભળી સ્પર્શને પોતાના મનમાં વિચાર કર્યો કે આ ભાઈસાહેબ જે કાંઈ બોલે છે તેમાં કાંઈ ઊંડે ભેદ જણાય છે. આ મનીષી ખરેખર પક્કો અને પહચેલે છે, મારા જેવા એના મનનું કઈ રીતે રંજન કરી શકે એમ લાગતું નથી. ખરેખર, મારું સ્વરૂપ બરાબર કેવું છે તે એ ભાઈસાહેબ પામી ગયા હોય એમ મને લાગે છે; માટે ભારમાં ને ભારમાં અહીં બેસી રહેવું અને એ સંબંધમાં એની પાસે કોઈ વધારે બોલવું નહિ એમાંજ માલ છે. એની પાસે વધારે વાત કરવામાં કાંઈ વળે તેમ લાગતું નથી. આવી રીતે મનમાં વિચાર કરીને તેણે ધૂર્ત માણસને છાજે તે અવાજ કર્યો, પોતાના ચહેરા પર જરા પણ વિકાર જણુંવા ન દીધો અને મૌન ધારણ કરીને તે બેસી રહ્યો.
અકુશળમાળાની પ્રેરણા. આ બાજુ બાળે પિતાની માતા અકુશળમાળા પાસે જઈને સ્પર્શને પોતાની શક્તિ કેવી રીતે બતાવી તે સંબંધી સર્વ હકીકત અથથી માંડીને ઇતિ સુધી કહી સંભળાવીને તેમાં સ્પર્શને પોતાની છેગશક્તિથી કેવી રીતે સુખ સંપાદન કરાવ્યું અને તેમ કરવાનું તેનામાં કેટલું સામર્થ્ય હતું એ વાત બહુ રસથી જસુવી. આ સર્વે હકીકત સાંભળીને અકુશળમાળા બેલી–“ભાઈ ! મેં તો તને પ્રથમથી જ કહ્યું હતું કે તારે આ સ્પર્શન સાથે દોસ્તી થઈ છે તે બહુ સારી વાત થઈ છે અને તેથી પરંપરાએ તને બહુ સુખ થશે. ભાઈ! મારામાં પણ એવી યોગશક્તિ છે તેની મજા વળી તને કઈ વખત બતાવી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org