________________
પ્રકરણ ૮] વિકલાક્ષનિવાસ નગરે.
૩૨૩ લાખ કુળકેટિ પ્રમાણે અસંખ્ય ત્રિકરણ નામના ગૃહપતિઓ રહે છે. હું પણ તેઓમાં ત્રિકરણ નામનો ઘરબારી થયો. જુ, માંકડ, મંકેડા, કુંથુઆ અને કીડિ વિગેરેનું રૂપ ત્યાં મને ભવિતવ્યતાએ આપ્યું. અને હીંથી તહીં રખડતા, ભૂપે અને બાળકેથી ચંપાતો અને બળાતો જોઈને મારી સ્ત્રી સંતોષથી લહેર કરવા લાગી. આ પાડામાં મને નવી નવી ગોળીઓ આપીને અને તેના વડે નવાં નવાં રૂપ ધારણ કરાવીને અસંખ્ય વાર આમ તેમ રખડાવવામાં આવ્યો.
ત્રીજો પાડે-ચતુરક્ષ, એક દિવસ વળી બીજી ગોળી આપીને મારી સ્ત્રીએ મને વિકલાક્ષનિવાસ નગરના ત્રીજા પાડામાં મોકલ્યો. ત્યાં નવ લાખ કુળકેટિ પ્રમાણુ ચતુરક્ષ નામના અસંખ્ય કુટુંબીઓ વસે છે. હું પણ ત્યાં ચતુરક્ષ નામને કુટુંબી છે. પતંગીયું, માખી, ડાંરા વીંછી વિગેરેના આકારે મારી પાસે ત્યાં ધારણ કરાવ્યા. આ પાડામાં હું રહેતો ત્યારે વિવેક વગરનાં પ્રાણુઓએ કરેલા મારા મન (ચોળવું, કચરવું) વિગેરેથી અનેક પ્રકારનાં દુઃખ પામ્યો. જ્યારે જ્યારે મારી ગોળીઓ જીર્ણ થતી હતી ત્યારે ત્યારે નવી નવી ગોળીઓ ભવિતવ્યતા મને આ પાડામાં પણ આપતી હતી. એ પ્રમાણે ગેળીઓ આપી અસંખ્ય રૂપો મારી પાસે લેવરાવીને આ ત્રીજા પાડામાં પણ તેણે નાટક કરાવ્યું. આ ત્રણે પાડામાં વારા ફરતી નવાં નવાં રૂપ ધારણ કરાવીને અસંખ્યાત હજાર વર્ષ સુધી મને ફેરવવામાં આવ્યું. કેઈ વખત પર્યાપ્રક રૂપે અને કઈ વખત અપર્યાપ્તક રૂપે એ ત્રણે પાડામાં મારી પાસે અનેક પ્રકારના ખેલ કરાવવામાં આવ્યા.
૧ ત્રિકરણઃ સ્પર્શન, રસન અને નાસિકા. આ ત્રણ ઇદ્રિ જેને હેય તે. કરણ એટલે ઇઢિય. ગૃહપતિ એટલે દરબારીઓ.
૨ ચતુરક્ષઃ સ્પર્શન, રસન, નાસિકા અને ચક્ષુ. આ ચાર ઇંદ્રિયો જેને હોય તે. અક્ષ એટલે ઇંદ્રિય.
૩ સંવણીનમાવીના ઇતિ જીવવિચારે. અત્ર અસંખ્યાત લખે છે તે ચિય છે. જીવવિચારમાં સંખ્યાતાં વર્ષો સર્વ વિકલંકિ માટે છે, અહીં અસંખ્યાતા વર્ષ કહ્યો છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
