________________
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચા કથા.
[ પ્રસ્તાવ ૨
વંધ્યાપણાના ખોટા આરોપ આવી પડેલા છે તે આપ સાહેબે ગમે તેમ કરીને દૂર કરવા જોઇએ અને મારે માથેથી એ મ્હેણું ટાળવું જોઇએ.’ રાજાએ જવાબ આપ્યા ‘મને પણ દુનિયામાં મંત્રીએ નિર્બીજ તરીકે જાહેર કર્યાં છે તેથી આપણા બન્નેને માથે મ્હેણું એકસરખુંજ છે, માટે જરા ધીરી થા. આપણેા દુનિયામાં જે અપયશ થયેલા છે તે દૂર કરવાને ઉપાય મને મળી આવ્યા છે.' તે ઉપાય કર્યા છે તેમ દેવીએ પૂછવાથી રાજાએ જવાબ આપ્યો ‘આ પ્રધાન વિગેરેના અભિપ્રાયની દરકાર નહિ કરતાં આ મનુજગતિ નગરીમાં એક સુંદર પુત્રને તારે પેટે જન્મ થયા છે એમ જાહેર કરવામાં આવશે અને તે પુત્રના જન્મને મોટા મહોત્સવ કરવામાં આવશે. આ પ્રમાણે કરવાથી મારા ઉપર ઘણા વખતથી નિપણાનું અને તારા ઉપર વંધ્યાપણાનું કલંક આવેલું છે તે દૂર થઇ જશે.' રાજાનેા આવે જવાબ સાંભળીને દેવીએ તેમનું વચન માન્ય કર્યું. તેઓએ જે પ્રમાણે વિચાર કર્યાં હતા તે પ્રમાણે તેને ત્યારપછી અમલમાં મૂક્યો. હે પ્રજ્ઞાવિશાલા ! આ ભવ્યપુરુષના જન્મ થયા છે તે મને બહુ વહાલા છે. આ કર્મપરિણામ અને મહાદેવીને થયેલા પુત્રજન્મથી હું મારા આભાને સફળ માનું છું અને તેને લીધે મને હર્ષ થયો છે.' આ પ્રમાણે સદાગમે મને કહ્યું ત્યારે મેં તેમને કહ્યું ‘આપના હર્ષનું કારણ બહુ સારૂં છે.' બહેન અગૃહીતાસંકેતા ! આ પ્રમાણે હાવાથી પેલા ભવ્યપુરુષને મહારાજા અને મહાદેવીના પુત્ર તરીકે ઓળખાવવામાં આવ્યે છે તે હવે તારા સમજવામાં આવ્યું હશે. ’
૨૭૦૮
અગૃહીતસંકેતા—‹ સારૂં બહેન ! સારૂં, તે ઠીક વાત કરી; તારી વાતથી મારી શંકા દૂર થઇ ગઇ. વળી હું જ્યારે અહીં આવતી હતી ત્યારે બજારમાં જે વાત થતી હતી તે ઉપરથી પણ મને લાગે છે કે રાજા રાણી અત્યાર સુધી વધ્ય કહેવાતાં હતાં અને તેને લઇને તે ઉપર જે અપયશનું કલંક લાગેલું હતું તે ધાવાઇ ગયું છે. ” પ્રજ્ઞાવિશાલા—“ બજારમાં તેં શું સાંભળ્યું? ”
અગૃહીતસંકેતા- ઘણા માણસાની વચ્ચે એક અત્યંત સુંદર આકૃતિને ધારણ કરનાર પુરુષ બજારમાં મારા જોવામાં આવ્યા હતા. એ સુંદર પુરુષને ગામના આગેવાન શહેરીએ' પૂછતા હતા ‘ભગવન્ ! આ રાજપુત્રને આજે જન્મ થયા છે તે કેવા ગુણાને ધારણ કરનારા
૧ શહેરીઓ તે અહીં સુશ્રાવકા સમજવા. આ વાતની સ્પષ્ટતા આઠમા પ્રસ્તાવમાં થશે,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org