________________
કલ્પમાં સાંભળ્યું તો હશે ને ? કેટલા સાધુઓ, કેટલા આચાર્યો નરકે જવાના? આંકડાઓ સાંભળતા પણ થરથરાટ થાય.
- આચાર્યો નરકમાં કેમ જાય એ પ્રશ્ન છે ! કારણ કે, જે વ્યવસાય એ કરે છે એ વ્યવસાયની સાથે વફાદારી ન હોય તો એ આચાર્યને પણ નરકમાં જવું પડે.
તમે ગમે તે ધંધો કરતા હો, પણ એની સામે તમારી નિષ્ઠા એ બહુ મોટી વાત છે. ભલે તમે દુકાને બેઠા હો અને કાપડ ફાડતા હો એમાં પણ તમારી નીતિ હોય ! “હું પ્રામાણિકતાથી આપીશ, ગ્રાહકની સાથે સારો વ્યવહાર કરીશ.” વ્યાપારીનો ધર્મ પ્રામાણિકતા છે.
એક ભરવાડણ બાઈ શેઠને ઘી આપી ગઈ. શેઠે ઘી તો લઈ લીધું પણ શેઠને જરા શંકા પડી. એણે સાંજે ઘી તોળ્યું તો પોણો શેર જ નીકળ્યું. બીજે દિવસે પેલી બાઈ જ્યારે ઘી વેચવા નીકળી ત્યારે શેઠે કહ્યું, “તું કેવી અપ્રામાણિક છે ! તારા ઉપર મેં વિશ્વાસ રાખ્યો. મેં માન્યું કે ગામડાના લોકો જુઠું નહિ બોલે, અનીતિ નહિ કરે; અને તું તો શેર ઘીને બદલે પોણો શેર આપીને ગઈ.”
પેલી બાઈ આશ્ચર્યપૂર્વક પૂછવા લાગી : “હું અપ્રામાણિક ? મારા માથે ઈશ્વર છે. એ શેર જ ઘી છે અને હું કોઈ દિવસ જુઠું નથી બોલતી.” શેઠ કહે, “લાવ ત્યારે તોળીએ. કયા શેરથી તેં આ ઘી તોળ્યું, હતું તે તું મને કહે.” બાઈએ કહ્યું, “મારી પાસે શેર ક્યાંથી હોય ? ગઈ કાલે તમારે ત્યાંથી જ એક શેર સાકર લઈ ગયેલી અને એ વખતે મારે આ ઘી તોળવાનું હતું એટલે એક બાજુ ઘી મૂક્યું અને બીજી બાજુ તમારી સાકર મૂકી. તમે આપેલી શેર સાકરથી મેં આ ઘી તોળ્યું છે. હું બીજું કાંઈ જાણતી નથી ! મારી પાસે શેર અને કાટલાં છે જ નહિ. કાટલું તમારી સાકર.” શેઠને ખ્યાલ આવી ગયો કે, “ઓહ ! મારી સાકરના બદલામાં જ આ ઘી આવેલું છે.”
આ જગતમાં અપ્રામાણિકતા કેમ ફેલાય છે અને ભેળસેળ થઈને તમારે ત્યાં કેવી રીતે આવે છે તે આ વાતમાં જોવાનું છે. આ અપ્રામાણિકતા કોકને દૂધના રૂપમાં આવતી હોય, કો'કને ખાંડના રૂપમાં આવતી હોય, તો કો'કને લોટના રૂપમાં આવતી હોય. જીવનનાં વિવિધ ક્ષેત્રોમાં એ જુદી જુદી રીતે આવે છે. પણ ધ્યાનમાં રાખવાનું છે કે ખાંડમાં ગયેલી અપ્રામાણિકતા ઘીના રૂપમાં
૨૯૦ * જીવન-માંગલ્ય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org