________________
પરંતુ એને ખબર નથી કે, દુનિયારૂપી આ વિશ્રામસ્થાન છોડવાનો વારો આવશે ત્યારે એને ચીટકી રહેવું હશે તોય ચીટકી નહિ શકાય ને એને વિશ્રામસ્થાન છોડવું જ પડશે. ત્યારે એની દશા ભટકતા મુસાફર જેવી થઈ જશે.
કોણ જાણે કેમ, આપણે બધા જ્ઞાનની મીઠી મીઠી વાતો કરીએ છીએ, પરંતુ આચરણમાં તો, આવતી કાલનો વિચાર કર્યા વિના જ ભૌતિક જીવન જીવીએ છીએ.
જ્ઞાનની વાતો કરનારનું, પ્રભુનું નામ લેનારનું, પોતાની જાતને ધર્મિષ્ઠ તરીકે ઓળખાવનારનું એ કર્તવ્ય બની રહે છે કે પોતે ક્યાંથી આવ્યો છે, ક્યાં જવાનો છે ને જ્યાં જવાનો છે ત્યાં જવા માટેનો ઉત્તમ માર્ગ કર્યો છે તેનો સતત વિચાર કરે ને જાગૃતિ સેવે.
ધર્મ અને અધર્મીમાં આટલું જ અંતર છે. ધર્મી પૂર્વજન્મ અને પુનર્જન્મને માને છે, જ્યારે અધર્મી એક જન્મમાં માને છે.
ધર્મી પ્રારંભમાં અનન્ત જુએ છે. અધર્મી અનંતમાં અંત માને છે. ધર્મી માને છે, આત્મા ૫૨માત્મસ્વરૂપ છે.
આત્મા જો પ૨માત્મસ્વરૂપ હોય તો આત્મામાં ૫રમાત્માનાં બધાં તત્ત્વ હોવાં જ જોઈએ.
સાગરનાં બધાં જ તત્ત્વો જો બિંદુમાં હોય તો, ૫રમાત્માનાં બધાં તત્ત્વ આત્મામાં શા માટે ન હોય.
એટલે, આપણે આપણા આત્માની પ્રભુતાને પિછાણવી જોઈએ. આપણી ‘ક્વૉલિટી’ને જો આપણે નહિ ઓળખીએ, તો આપણે આપણને કદાચ સસ્તામાં જ વેચી મારીશું.
આપણે તો બ્રહ્મમય, આનંદમય, સચ્ચિદાનંદમય છીએ. ધર્મ, જાતિ કે સંપ્રદાયના વાડાભેદ આત્મા માટે નકામા છે.
અત્યારનું આપણું નામ પણ ભાડૂતી છે. આત્માને ન તો નામ છે, ન તો કુળ છે, ન તો જાતિ છે. આપણે આ તત્ત્વ અને સત્ય ભૂલી ગયા છીએ, કારણ આપણે મોહ અને પ્રમાદની મદિરાનું પાન કરનારા છીએ.
મદિરાપાન કરનારો માનવી પોતાને ભૂલી જાય છે તેમ, જાતિ, કુળ, ધર્મ વગેરેની મોહ-મદિરા પીનારા આપણે આપણી ‘ક્વૉલિટી’ને ભૂલી ગયા છીએ. पीत्वा मोहमहाप्रमादमदिरां उन्मत्तभूतं जगत् ।
બીજી મંદિરાનો કેફ ચાર-છ કલાકે ઊતરી જાય છે, જ્યારે, મોહ અને પ્રમાદની મદિરાનો કેફ તો જન્માંતર સુધી પણ નથી ઊતરતો.
૨૦ * જીવન-માંગલ્ય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org