________________
(८७) (१) "नासन्न सन्न सदसत् सदसतोधात। [४||४८]
प्राङ निष्पत्ते रित्यनुवर्तते। फलमिति प्रकरणा लभ्यते तच कार्य मात्रोपलक्षणं नासदिति प्रतिज्ञायां "उपादाननियमात्" न सदिति प्रतिज्ञायां "उत्पत्त्यसम्भवात्" इति हेतु इयशेषः । असत्निष्पत्तेः प्राकफल मसत् नभवति कुतः उपादान नियमात्, कार्य विशेष निष्पत्त्यै , कारण विशेषो पादनस्य नियमाता सत्-निष्पत्तः प्राकफल सत्नन भवति कुतः ? उत्पत्त्यसंभवात्-सत उत्पत्तः संभवाभावात् । सदसत्-निष्पत्तः प्राक् फलं सदसत् न-नभवति कुतः ? सदसतोः सतोऽस तश्च द्वयोधात्-विरुद्धधर्मकत्वात् मिथो विरोधादिति यावत् ॥४॥ (२) सिद्धान्त माह"उत्पाद व्यय दर्शनात्" [अ० ४ प्रा० १ ० ४६ ] ___ प्राङ् निष्पत्तः सदसदिति चानुवर्तते फल संबंधः पूर्ववत् निष्पत्तो प्राक् फलं कार्य सदस दिति वेदितव्यम् । कुतः ? उत्पाव्यय दर्शनात् । तदुत्पत्ति विनाशयो रुपलभ्यमानत्वात् । चेदुत्पत्तेः प्राक् कार्यमसद् भवेत्-न जातूत्पद्यत । असतः
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
