________________
८.
१०.
११.
१२.
१३.
१४.
१५.
१६.
१७.
१८.
१९.
२०.
२१.
२२.
भारतीय योग- परम्परा : एक परिचय
कदा योगो वाजिनो रासभस्य - वही, १/३४/९
वाजयन्निव नू रथान् योगां अग्नेरूप स्तुहि । वही, २/८/१
योगक्षेम व आदायाऽहं भूयासमुत्तम आ वो भूर्धानमक्रमीम्।। वही, १० / १६६/५ Philosophical Essays, S.N. Das Gupta, University of Calcutta, 1941 p. 179 यस्मादृते न सिध्यति यज्ञो विपश्चित्तश्चन् ।
स धीनां योगमिन्वति ।। ऋग्वेद, १/१८/१७ युञ्जानः प्रथमं मनस्तत्त्वाय सविता धियः । अग्नेज्योतिर्निचाय्य पृथिव्या अध्याभरत् । । यजुर्वेद, ११/१ अपश्यं गोपामनिंपद्यमान मा च परा च पथिभिश्चरन्तम् । स सधीचीः स विषूचीर्वसान आ वरीवर्ति भुवनेष्वन्तः ॥
ऋग्वेद, १/१६४/३१, १०/१७७/३
अदिते मित्र वरुणोत मृळ यद् वो वयं चक्रमा कच्चिदागः । उर्वश्यामभयं ज्योतिरिन्द्र मा नो दीर्घा अभि नशन्तमिस्रा: ।। वही, २ /२७/१४
वही, १/१४३/३
युक्त्वाय सविता देवान्त्स्वर्यतो धिया दिवम् ।
वृहज्जोतिः करिष्यतः सविता प्र सुवाति तान् । । यजुर्वेद, ११/२
तद्विप्रासो विपन्वयो जागृवांसः समिन्धते । विष्णोर्यत्परमं पदम् । । वही, ३१ / १५ यदग्ने स्यामहं त्वं त्वं वा घा स्या अहम् । स्युष्टे सत्या इहाशिषः ।। ऋग्वेद, ८/४४/२३ त्रिरुन्नतँ स्थाप्य समं शरीरं हृदीन्द्रियाणि मनसा संनिवेश्य । ब्रह्मोडुपेन प्रतरेत विद्वान् स्रोतांसि सर्वाणि भयावहानि ।।
प्राणान्प्रपीड्येह संयुक्तचेष्टः क्षीणे प्राणे नासिकयोच्छ् वसीत।।
दुष्टाश्वयुक्तमिव वाहमेनं विद्वान् मनो धारयेताप्रमतः । श्वेताश्वतरोपनिषद्, २/८-९ ध्याननिर्मथनाभ्यासाद्देवं पश्येन्निगूढवत् । वही, १ / १४
छान्दोग्योपनिषद्, ७/६/१
१५
तं दुर्दर्श गूढमनुप्रविष्टं गुहाहितं गह्वरेष्टं पुराणम्।
अध्यात्मयोज्ञाधिगमेन देवं मत्वा धीरो हर्ष शोकौ जहाति || कठोपनिषद्, १/२/१२ नित्यो नित्यानां चेतनश्चेतनानामेको बहूनां यो विदधाति कामान् । तत्कारणं सांख्ययोगाधिगम्यं ज्ञात्वा देवं मुच्यते सर्वपाशैः ।
वेदाहमेतं पुरुषं महान्तमादित्यवर्णं तमसः परस्तात्। तमेव विदित्वाऽति मृत्युमेति नान्यः पन्था विद्यतेऽयनाया। वही, ३/८
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
श्वेताश्वतरोपनिषद्,६/१३
www.jainelibrary.org