________________
पूर्णाष्टकम् (१) [1]जेसिमवड्डपुग्गलपरिअट्टो सेसओ अ संसारो । ते सुक्कपक्खिया खलु, अवरे पुण किण्हपक्खीया ॥७२॥
[श्रा०प्र०गा० ७२] *जो किरिआवाई सो भव्वो णियमा (य) सुक्लपक्खीओ।
अंतोपुग्गलपरिअट्टस्स उ सिज्झइ नियमा ॥२॥ इति दशाश्रुतस्कन्धचूर्णी [षष्ठी दशा अक्रियावादिस्वरूपम् ] पूर्ण इति गुणत्वात् गुणिनमन्तरेण न भवति पूर्णत्वम्, वस्तुनि स्वरूपसिद्धौ(द्धे) भवति । तत्र नामपूर्णः पूर्णः इति कस्यचित् नाम शब्दालापरूपम्, पूर्णस्य आकार आरोपो वा स्थाप्यते सा स्थापना, पूर्णघटत्वादिरूपा स्थापनापूर्णः, द्रव्यपूर्ण:-द्रव्येण पूर्णः धनाढ्यो जलादिपूर्णघटादिर्वा, द्रव्यात् पूर्णः स्वकार्यपूर्णः, अर्थक्रियाकारि द्रव्यम् इति लक्षणात्, द्रव्येषु पूर्ण:-धर्मास्तिकायस्कन्धादिः, अणुवओगो दव्वं इति वचनात्, आगमतो द्रव्यं-पूर्णपदस्यार्थज्ञाता अनुपयुक्तः, नोआगमतः-ज्ञशरीर-भव्यशरीर-तद्व्यतिरिक्तभेदात् त्रिधा, तत्र पूर्णपदज्ञकलेवरं ज्ञशरीरम्, भावी पूर्णपदज्ञाता लघुशिष्यादिः भव्यशरीरम्, तद्व्यतिरिक्तस्तु सत्तया पूर्णः गुणादिभिः तथापि तत्प्रवृत्तिरहितः कर्मावृतः आत्मा अविवक्षितभावस्वभावः, उक्तं च श्रीशान्तिवादिवेतालैः, नवरं तद्-व्यतिरिक्तश्च जीवो द्रव्यजीव उच्यते इति प्रक्रमः, तुः-विशेषद्योतकः स चायं विशेषो-यथा न कदाचित्तत्पर्यायवियुक्तं द्रव्यं तथापि च यदा च तद्वियुक्ततया विवक्ष्यते तदा तद्रव्यप्राधान्यतो द्रव्यजीवः । [उत्त० अध्य० ३६] भावपूर्णः आगमतः पूर्णपदार्थज्ञः समस्तोपयोगी,, नोआगमतः ज्ञानादिगुणपूर्णः,
* जो अकिरियावादी सो भवितो अभविउ वा नियमा किण्हपक्खीओ, किरियावादी णियमा भव्वओ णियमा सुक्कपक्खीओ अंतोपुग्गलपरियट्टस्स नियमा सिज्झिहि त्ति सम्मदिट्ठी वा मिच्छदिट्ठी होज्ज । [षष्ठी दशा अक्रियावादिस्वरूपम् ।]
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
