________________
द्वयार्थः ॥ ३० ॥ (उत्तरा० अ०२८ गा०३०) 9/1
[31] सण्णाणनाणोवगए महेसी, अणुत्तरं चरियं धम्मसंचयं । ___अणुत्तरेणाणधरे जसंसी, ओभासइ सूरिएवंतलिक्खे ॥२३॥
ततः स कीदृगभूदित्याह-'सः' इति समुद्रपालनामा मुनिनिमिह श्रुतज्ञानं तेन ज्ञानम्-अवगमः, प्रक्रमाद् यथावत्क्रियाकलापस्य तेनोपगतो-युक्तो ज्ञानज्ञानोपगतः, पाठान्तरतः-सन्ति-शोभनानि 'नाने'त्यनेकरूपाणि ज्ञानानि सङ्गत्यागपर्यायधर्माभिरुचितत्त्वाद्यवबोधात्मकानि, तैरुपगतः सन्नानाज्ञानोपगतः, 'धर्मसञ्चयं'क्षान्त्यादियतिधर्मसमुदयम्, 'अणुत्तरेणाणधरे'त्ति एकारस्यालाक्षणिकत्वादनुत्तरज्ञानं - केवलाख्यं तद्धारयत्यनुत्तरज्ञानधरः, पठ्यते च-'गुणुत्तरे णाणधरे'त्ति, तत्र च गुणोत्तरो-गुणप्रधानो, ज्ञान-प्रस्तावात्केवलज्ञानं तद्धरः, एकारस्यालाक्षणिकत्वाद् गुणोत्तरं यद् ज्ञानं तद्धरो वाऽत एव यशस्वी 'ओभासइ यत्ति अवभासते प्रकाशते सूर्यवदन्तरिक्षे, यथा नभसि सूर्योऽवभासते तथाऽसावप्युत्पन्नकेवलज्ञान इति त्रयोदशसूत्रार्थः ॥ (उत्तरा० अ०२१ गा०२३) 9/2
[32] तम्हा निच्चसइए, बहुमाणेणं च अहिगयगुणमि । ___ पडिवक्खदुगंछाए, परिणइ आलोयणेणं च ॥३६॥ तित्थंकरभत्तीए सुसाहुजणपज्जुवासणाए य ।
उत्तरगुण सद्धाए अप्पमाओ होइ कायव्वो ॥३७॥ एवमसंतोऽवि इमो जायइ जाओऽवि ण पडइ कयाई। ता एत्थं बुद्धिमया अपमाओ होइ कायव्वो ॥३८॥
प्रस्तावितोपदेशमेवाह-'तम्हे'त्यादि, यस्मादसन्नपि विरतिपरिणामः ग्रहणादुपरिप्रयत्नाज्जायते प्रयत्नं विना चाकुशलकर्मोदयात् सन्नपि प्रतिपतति तस्मात्कारणानित्यस्मृत्या सार्वदिकस्मरणेन, भवति यतितव्यमिति सम्बन्धः, तथा बहुमानेनभावप्रतिबन्धेन, चशब्दः समुच्चये, अधिकृतगुणे-अङ्गीकृतगुणे सम्यक्त्वाणुव्रतादौ, इदं च पदं पूर्वपदाभ्यामुत्तरपदेन च सह प्रत्येकं योज्यते, तथा प्रतिपक्षजुगुप्सयामिथ्यात्वप्राणिवधाधुद्वेगेन, तथा परिणत्यालोचनेन अधिकृतगुणविपक्षभूता मिथ्यात्वप्राणातिपातादयो दारुणफला अधिकृतगुणा वा सम्यक्त्वाणुव्रतादयः परमार्थहेतव इत्येवं विपाकपालोचनेन । चशब्दः समुच्चय एवेति गाथार्थः ॥३६॥ "तित्थ'मित्यादि, तथा तीर्थंकरभक्त्या-परमगुरुविनयेन, तथा सुसाधुजनपर्युपासनया-भावयतिलोकसेवया, चशब्दः समुच्चय एव, तथोत्तरगुणश्रद्धया- प्रधानतरगुणाभिलाषेण,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org