________________
અપભ્રંશ દૂષાનું સાહિત્ય
ધવલુ વિસૂરઇ સામિઅહો, ગઉઆ ભરુ પેકખેવિ;
હઉં કિં ણ જુત્તઉં હું દિસિäિ ખંડઇ દોણ્ણિ કરેવિ.
[ધવલ એટલે ધોળિયો બળદ પોતાના ગાડામાં માલિકે ભરેલા ઘણા બધા ભારને જોઇને વિષાદ પામે છે અને વિચારે છે કે આના કરતાં મારા બે ટુકડા કરીને માલિકે બેય બાજુ કેમ ન જોતર્યો ? ગાડાના માલિકની નિર્દયતા પર અહીં કટાક્ષયુક્ત પ્રહાર છે.]
X
X
X
તિલહં તિલતણુ તાઉં ૫૨, જાઉં ણ ણેહ ગલન્તિ; ણેહિ પણકઇ તે જિ તિલ, ફિટ્ટવિ ખલ હોત્તિ.
૧૫૭
[તલનું તલપણું ત્યાં સુધી જ રહે છે કે જ્યાં સુધી એમાંથી તેલ (સ્નેહ) નીકળી ગયું નથી. તેલ (સ્નેહ) નીકળી જતાં તલ તલ ન રહેતાં ખળ (ખોળ) બની જાય છે. અહીં ‘સ્નેહ’ અને ‘ખલ’ શબ્દમાં શ્લેષ્મ રહેલો છે. સ્નેહ વગરનો માણસ ખલ બની જાય છે.]
X
X
X
દિઅહા જન્તિ ઝડપ્પડહિ, પહિ મણોરહ પચ્છિ; જં અચ્છઇ તે માણિઅઇ, હોસઇ કરતુ મ અચ્છિ.
[દિવસો ઝડપથી ચાલ્યા જાય છે અને મનોરથો પાછળ પડી જાય છે. માટે જે મળે તેને માણી લો. પછીથી થશે અથવા ભવિષ્યમાં કરીશું એમ માનીને બેસી ન રહો. આજનો લ્હાવો લઇ લો, કાલ કોણે દીઠી છે ?]
X
X
X
વિઉ કાસુ ન વલહતું ધણુ પુણુ કાસુ ન ઇકું;
દોણ્ણિ વિ અવસર નિવડિઅઈ ત્તિણ સમ ગણઈ વિસિટ્ઠ.
[જીવવાનું કોને વહાલુ નથી ? ધન પણ કોને ઈષ્ટ નથી ? પણ અવસર આવી પડે ત્યારે વિશિષ્ટજન એ બંનેને તૃણ સમાન ગણે છે.]
X
X
X
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
