________________
૩૧ હેલ-દર્શન
અમેરિકામાં બોસ્ટન પાસે એક્ટન શહેરમાં રહેતા અમારા પુત્ર ચિ. અમિતાભને ત્યાં ૧૯૯૨માં અમે થોડા મહિના રહ્યાં હતાં. એક દિવસ અમિતાભે કહ્યું, “પપ્પા, હેલ જોવા જવું છે ? અત્યારે જુલાઈ મહિના ચાલુ થયો એટલે હવે તે જોવા મળશે, અહીં એટલાન્ટિકમાં.' ' 'હા, જરૂર જઈએ. મને ગમશે. જોકે મેં તો નાની ઉમરમાં ગુજરાતની આપણી મહી નદીમાં વ્હેલ જોઈ હતી.'
આ સાંભળી અમિતાભ વિચારમાં પડી ગયો. તે બોલ્યો, 'પપ્પા, તમે ગમ્યું મારો છો કે મજાક કરો છો ?'
‘ગપ્યું પણ નહિ અને મજાક પણ નહિ.' “તે શું ગુજરાતની નાનકડી મહી નદીમાં વ્હેલ જોવા મળે ખરી ?”
આમ તો ન મળે, પણ મને જોવા મળી છે. એવી ઘટના અજાયબીભરી ગણાય, પણ એ છે સાચી.
| ‘અરબી સમુદ્રમાં જ જે વહેલ જોવા ન મળતી હોય તો ગુજરાતની નદીમાં તો કયાંથી જોવા મળે ? અને તે પણ મહી જેવી નાની નદીમાં ?' અમિતાભે પ્રશ્ન ક્યોં.
“હા, આવો પ્રશ્ન થવો સ્વાભાવિક છે, પણ વર્ષો પહેલાં હું જ્યારે નાનો હતો ત્યારે આ આશ્ચર્યકારક ઘટના બની હતી. વડોદરા રાજ્યમાં આપણા વતન પાદરાની નજીક આવેલાં ડબકા-ગંભીરા ગામ પાસેના મહી નદીના કિનારે એક વહેલ તણાઈને આવી હતી અને ત્યાં જ મૃત્યુ પામી હતી.'
એ કેવી રીતે બન્યું હશે ? મહી નદી એટલી નાની અને છીછરી છે કે એના પાણીમાં વહેલ સમાય કેવી રીતે કે તેને કેવી રીતે ?'
મહી નદી નાની છે એ સાચું, પણ એને મહીસાગર કહેવામાં આવે છે, કારણ કે અરબી સમુદ્રમાં દર પૂનમે જ્યારે બહુ મોટી ભરતી આવે છે ત્યારે ભરતીનાં પાણી મોટાં મોટાં ઘોડાપૂરની જેમ નદીમાં માઈલો સુધી ધસી જાય છે. તે સમયે મહીનું સ્વરૂપ સાગર જેવું બની જાય છે. એમાં ત વખત વહેલ માછલી તરી શકે. એવી રીતે આવેલી વહેલ ઘોડાપૂર ઓસરતાં પાછી જઈ શકી નહિ. ત્યાં જ પડી રહી અને પાણીના અભાવે મૃત્યુ પામી. ન માની શકાય એવી આ રાક્ષસી માછલીને જોવા માટે ચારે બાજુ ગામડાંઓમાંથી
૨૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org