________________
સમરકંદ
૧૫૭
રસ્તો પૂરો થતાં અમે બીજી દિશામાં વળ્યા. હવે પોલીસ દેખાતો બંધ થયો. તરત એ મહિલાઓ અમારી પાસે આવી. હાથ લાંબો કર્યો. ભાષા તો આવડતી નહોતી. પોતાના બાળક માટે ભીખ માગે છે એવો ઇશારો કરી ઊંકારો ભણ્યો.
અમે જોઈ રહ્યા. ભીખ આપવી કે ન આપવી એની વિમાસણમાં પડી ગયા. મહિલાઓ અને બાળકોને જોતાં અનુકંપાનો ભાવ થયા વગર રહે નહિ. અમે પાંચ પાંચ રૂબલની નોટ એ દરેકને આપી. નોટ મળતાં જ એ મહિલાઓ ક્ષણવારમાં ઝડપથી કયાંની કયાં ચાલી ગઈ. જાણે કશું બન્યું જ ન હોય ! સરકારી કાયદા પ્રમાણે અમે કે તે મહિલાઓએ યોગ્ય કર્યું ન કહેવાય. બીજી બાજુ વાસ્તવિકતા જોતાં અંતઃકરણના આદેશને અનુસરવાનું અમને યોગ્ય લાગ્યું.
સમરકંદની આ ઘટનાએ પ્રજાઓની ચડતીપડતીના ઇતિહાસને નજર સમક્ષ તાદશ કર્યો. કવિ મલબારીની પંક્તિ મારા મુખમાંથી સરી પડી, ‘સગાં દીઠાં મેં શાહઆલમનાં, ભીખ માંગતાં શેરીએ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
