________________
લોએ લોકો
૧૩૫ કર્યું. પછીથી તો એક પછી એક ઝૂંપડામાંથી સ્ત્રીઓ અને પુરુષો આવતાં ગયાં અને નૃત્યમાં જોડાતાં ગયાં. અમારામાંનાં કેટલાંક પણ તેમાં જોડાયાં. ઘણું મોટું વર્તુળ થયું અને બહુ ઉલ્લાસપૂર્વક એ નૃત્ય ચાલ્યું. કેટલાંક તેમાં તાલ પૂરવા માટેના પોતાનાં ઢોલ-નગારાં પણ લઈ આવ્યાં. કેટલાંકના હાથમાં કોહૂિકની બાટલીનાં ઢાકણાં પરોવેલી ગામઠી લેઝિમ પણ હતી.
નૃત્ય પૂરું થયું. અમને થયું કે આ ગરીબ માણસોને વહેંચવા માટે સાથે કંઈક લાવ્યા હોત તો સારું. ત્યાં તો પાનાચંદભાઈએ ગાડીમાંથી મોટું પેકેટ લાવી મારાં પત્નીના હાથમાં મૂક્યું. એમાં ચોકલેટ હતી. ગામનાં બધાં જ માણસોને ચૉકલેટ વહેંચવામાં આવી. પાનાચંદભાઈએ તે માટે પહેલેથી જ વ્યવસ્થા કરી લીધી હતી એ ત્યારે જ અમે જાણ્યું.
ગામની મુલાકાત લઈ અમે પાછાં ફર્યાં. રસ્તા ઉપર આવી અમે બધાં અમારી મોટરમાં બેઠાં. આખું ગામ અમને વળાવવા માટે આવીને થોડે છેટે ઊભું રહ્યું. જેવી અમારી મોટર ચાલુ થઈ કે એકદમ મોટી તીણી ચિચિયારી સાથે લાકડીઓ ઉગામી બધા લોકો અમારી મોટર ઉપર ધસી આવ્યા. કેમ આમ થયું તે અમને સમજાયું નહિ. અમારામાંની કોઈક મહિલાઓ ગભરાઈ પણ ગઈ. પણ તરત જ નાથાલાલે અમને કહ્યું, “ગભરાશો નહિ; તેઓ આપણને મારવા કે લૂંટવા નથી આવ્યા. વિદાય આપવાની આ તેઓની રીત છે.”
નાથાલાલની વાત સાચી હતી. મોટર ચાલી ત્યારે ગામલોકોના હસતા પ્રસન્ન ચહેરા જોઈ શકાતા હતા. સૌ બોલી રહ્યાં હતાં : “કોહેરી, કોહેરી (આવજો, આવજો).
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org