Page Text
________________
સાથે વાતચીત કરવાની શક્યતા નહોતી. એક સ્થળે માણસોની લાઈન લાગતી હતી. જોયું તો સફરજનનો તાજો રસ પીવા માટેની લાઇન હતી. ઑટોમેટિક મશીનમાં ત્રણ કોપેક નાખીને અમે પણ એ રસ પીધો. આટલો સસ્તો રસ સોવિયેટ યુનિયન સિવાય બીજે ક્યાં મળવાનો હતો ?
બીજે દિવસે અમારો કાર્યક્રમ થોડે દૂર આવેલું કેટકોમ્બ (Catacomb) જોવા જવાનો હતો. કેટકોમ્બ એટલે રાજ કુટુંબનું કબ્રસ્તાન કે જ્યાં શબને “મમી' કરીને રાખવામાં આવે. પાંસઠ ફૂટ ઊંડા કૂવા જેવી રચના કરીને એમાં મમી રાખવામાં આવ્યાં હતાં. કેટલાંક વર્ષો પહેલાં ખોદકામ કરતાં આ દટાઈ ગયેલું કટાકોમ્બ મળી આવ્યું હતું. કેટાકોમ્બની મુલાકાત અમારે માટે એક યાદગાર અનુભવ જેવી બની ગઈ. કિએવ શહેરની પ્રાચીનતાની એ સાબિતી હતી.
કિએવની આ બે દિવસની મુલાકાતમાં વિકટરને બીજા પ્રવાસીઓ કરતાં મારી સાથે વધુ નિકટતાથી વાત કરવાનું ફાવ્યું હતું. એનો અમને બંનેને આનંદ હતો. આવા પ્રવાસમાં ગાઇડને પ્રતીકરૂપ આપેલી નાની સરખી ભેટ પણ ઘણું બધું કામ કરે છે. વળી અમારો રસનો વિષય પણ સમાન હતો.
કિએવનો બે દિવસનો પ્રવાસ પૂરો થયો. હવે મોસ્કો માટે ટ્રેન પકડવાની હતી. ટ્રેન રાતના દોઢ વાગે હતી, પરંતુ હોટેલ ઉપર જમ્યા પછી બીજું કશું કામ ન હતું અને હોટેલનો ચાર્જ ન ચડે એટલે અમને કિએવના સ્ટેશને રાતના નવ વાગે લઈ આવવામાં આવ્યા. એક વિશાળ વેઇટિંગ રૂમમાં અમને બધાને બેસાડવામાં આવ્યા. હવે બધા પ્રવાસીઓને માત્ર ટ્રેનમાં બેસાડવાનું જ કામ ગાઇડો માટે બાકી રહ્યું હતું. એટલે અમારા બે ગાઇડમાંથી ઈડાની ફરજ પૂરી થતી હતી એટલે તે સ્ટેશન પર બધાંની વિદાય લઈ ચાલી ગઈ. હવે અમારી દેખરેખ રાખવા માટે ફક્ત વિક્ટર જ હતો. વિક્ટરે કહ્યું, “તમે બધા અહીં આરામ કરો. કોઈને પગ લાંબા કરવા હોય તો આરામખુરશી પણ છે. થોડીક ઊંઘ ખેંચી શકો છો. ટ્રેનનો ટાઇમ થશે એટલે હું તમને બધાને ઉઠાડીશ. એ માટે તમે નિશ્ચિત રહેજો. અમારા માટેના અલાયદા ખંડમાં હું થોડી વાર આરામ કરી લઉં છું.” એમ કહી વિક્ટર ચાલ્યો ગયો. અડધા કલાક પછી મારી પાસે આવીને એણે ફરી પાછો “ધીમા સાદે પ્રશ્ન કર્યો, “ડૉ. શાહ, તમે બધા મોસ્કો સ્ટેશને પહોંચી ત્યાંથી સીધા એરપૉર્ટ જવાના છો, ખરું ને ?' મેં કહ્યું, “હા, અગાઉ તમને કહ્યું હતું તે પ્રમાણે જ અમારો કાર્યક્રમ છે. એમાં
૧૪૬ ૪ પ્રવાસ-દર્શન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002033 |
| Book Title | Pravas Darshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramanlal C Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 424 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Literature |
| File Size | 22 MB |