Page Text
________________
પંનમુવારો એમ બહુવચનમાં મૂકીએ તો પુણો પદને પણ બહુવચનમાં મૂકવું પડે અને સર્વ પવિખાસ પદને પણ બહુવચનમાં મૂકવું પડે. પરંતુ તેમ થયું નથી. એટલે પંનમુવારોને એક જ પદ તરીકે સ્વીકારવામાં આવે છે.
વ્યાકરણની દૃષ્ટિએ નવકારમંત્રમાં પદો જે રીતે વપરાયાં છે તે નીચે મુજબ છે: (૧) નમો – નૈપાતિક પદ છે-અવ્યય છે. (૨) રિહંતા – ‘રિહંત' શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ, બહુવચનમાં છે. ) સિદ્ધા – ‘સિદ્ધ’ શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ બહુવચનમાં છે. જી કારિયા – “ગાયિ’ શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ બહુવચનમાં છે. (૫) વક્સાવા – ૩વાય શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ બહુવચનમાં વપરાયો છે. (૬) તો – તોગ (સં.નો) શબ્દ સાતમી વિભક્તિ એકવચનમાં છે. (૭) સવ્વસાહૂળ - વ્યસાદુ (સં. સર્વસાધુ) શબ્દ છઠ્ઠ વિભક્તિ બહુવચનમાં
(૮) ણો – પણ (સંW8) શબ્દ દર્શક સર્વનામ છે. (૯) પંવનમુક્કારો – jનમુવાર (સં.સર્વપાપનાશ) શબ્દ સમાસ છે. તે
પહેલી વિભક્તિ એકવચનમાં છે. (૧૦) સવ્વપાવપ્પાસનો – સવ્વપાવપ્પUસો (.સર્વપાપનાશ) શબ્દ સમાસ
છે. તે પહેલી વિભક્તિ એકવચનમાં વપરાયો છે. (૧૧) માળા – માત્ર શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ એકવચનમાં છે. (૧૨) – અવ્યય છે. નૈપાતિક પદ છે. સમુચ્ચયના અર્થમાં વપરાયો છે. (૧૩) અબ્રેસિં– સવ્ય (સર્વ) શબ્દ સર્વમાન છે. તે શબ્દ છઠ્ઠી વિભક્તિ બહુવચનમાં
વપરાયો છે. (૧) પઢમં – પહમ (.પ્રથમ) શબ્દ “મંાત' પદનું વિશેષણ છે અને તે પહેલી
વિભક્તિ એકવચનમાં વપરાયું છે. (૧૫) દવ - હો (સં.) ધાતુ ઉપરથી બનેલો શબ્દ-વર્તમાનકાળમાં ત્રીજો પુરુષ
એકવચનમાં વપરાયો છે. (૧૬) મંર્તિ – મંત્ર શબ્દ પહેલી વિભક્તિ એકવચનમાં વપરાયો છે.
પૂ. શ્રી તત્ત્વાનંદવિજયજી મહારાજે ‘નમસ્કાર સ્વાધ્યાયમાં નવકારમંત્રનાં નવ પદનું છંદની દૃષ્ટિએ સવિગત પૃથક્કરણ કરી બતાવ્યું છે. એ પ્રમાણે નવકારમંત્રનાં પ્રથમ પાંચ પદ ગદ્યબદ્ધ છે, છતાં તે લયબદ્ધ છે. તેનું બંધારણ આલાપક (આલાવા)નું
-
ર૪ ન જન ધર્મ દર્શન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002029 |
| Book Title | Jain Dharma Darshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramanlal C Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 348 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 19 MB |