________________
સુજ્ઞ ! તેં આવા તો કેટલાય દેહ ધારણ કર્યા, છોડ્યા. આ તારો દેહ જીવના સંચાર વડે સજીવ કહેવાય છે તો પણ દેહ જીવરૂપે થવાનો નથી. માટે આત્માના સ્વરૂપને જાણીને તેની જ ભજના કર અને શુદ્ધ સ્વભાવનું જ લક્ષ્ય કર.
ચાર દિવસ ચમકવાવાળું દેહનું યૌવન કે રૂપ પણ શા કામનું ? જે રહેવાનું જ નથી તેના અહ-મમત્વ શા માટે ? તે કોને શું લઈ જતાં જોયા છે ? તું શું લઈ જવાનો છું ? અહીંનું છે તે અહીં જ રહેવાનું છે. દેહ જ સાથે ન આવે તો પછી દૂરનાં સ્વજનો, મહેલાતો, સંપત્તિ તો કેવી રીતે સાથે આવશે ?
અરે, જે યુવાનીને સાચવવા તું ઘણું મચ્યો, તેને સદા સુંદર રાખવા સમય ખર્યો પરંતુ તે યૌવન તો નિત્ય પ્રત્યે વૃદ્ધત્વ તરફ જાય છે. માટે ભાઈ, દેખાતી સુંવાળી દોરીનાં બંધન અંતે તારે જ છોડવાં પડશે. આયુષ્ય પૂરું થશે ત્યારે તું કશું રોકી શકવાનો નથી. માટે, દેહાદિમાં સુખની કલ્પના ત્યજી જ્ઞાનને માર્ગે ચાલ્યો જા.
આત્મલક્ષ્યનો જેને નિર્ણય છે તેને સંસારના ઉદયમાં અનાસક્તભાવે જે સંયોગ છે તેમાં નિર્લેપ થઈને રહેવું. રાગાદિભાવ, હર્ષશોકના પરિણામને કર્યા વગર સમભાવે રહેવા ઉદ્યમ કરવો.
અનાદિનો કર્મવશ જીવવાનો અભ્યાસ છે તેથી પ્રારંભમાં કઠણ લાગે છે. પરંતુ સદ્દગુરુના બોધે સારા કર્મો કરતા રહેવું, છેવટે શુભાશુભ બંને કર્મો બંધ થતાં આત્મસ્વરૂપમાં સ્થિર થવાશે.
अविद्यासंज्ञितस्तस्मात्संस्कारो जायते दृढः । येन लोकोऽङ्गमेव स्वं पुनरप्यभिमन्यते ॥१२॥ આ ભ્રમથી અજ્ઞાનમય દઢ જામે સંસ્કાર; અન્ય ભવે પણ દેહને આત્મા ગણે ગમાર. ૧૨
અર્થ : વિભ્રમથી અવિદ્યાનો સંસ્કાર દેઢ થતો જાય છે, તે કારણથી જીવ ભવાંતરે જન્મ થતાં પુનઃ શરીરને જ આત્મા માને છે.
વિશ્વવ્યાપી વિભ્રમની જાળ કેવી વ્યાપક બની છે ! વિરલ મહાત્માઓ સિવાય બહિરાત્માઓ વિષયમાં વિભ્રમ પામી તેમાં જ
સરના ઉદયમાં અનાજ
પરિણામને છે તેમાં નિર્લેપ થઈને
સમાધિશતક Jain Education International
૩૩ www.jainelibrary.org
For Private & Personal Use Only
