________________
વળી, તેને જો કંઈ પૂછવું હોય તો તે પોતાના કે અન્યના શરીરના સુખાદિની જ વાત પૂછશે. જ્યાં ધન કેમ મળે કે વૃદ્ધિ પામે તેની લાંબી હકીકત પૂછશે. કલાકો સુધી તેની કથા-વાર્તા કે પૃચ્છા કરવામાં તેને થાક લાગતો નથી. ક્યાં તો ઘર કે નગરની ચર્ચા કરશે. આખા ગામની પંચાત કરશે. જે જાણવું વ્યર્થ છે તેવું કેટલુંયે પૂછશે.
સ્ત્રી, પુત્ર, મિત્ર પરિવારની કથા કરશે. જો રાગ હશે તો ગુણ ગાશે. દ્વેષ હશે તો દોષનું કથન કરશે. કોઈ જીવો તો એવા વાચાળ હોય છે કે તમે પૂછો કે ન પૂછો તેમની કેસેટ - કથા ચાલુ થઈ જાય છે. અરે ! અન્યને કંઈ બોલવાની તક પણ આપતા નથી એટલું બોલ્યા જ કરે છે. ક્યાંક કોઈની હાંસી કરવામાં વચનનો વ્યાપ કરે છે. વળી, ક્યારેક તો પોતે જ ક્રોધાવેશમાં શું બોલે છે તેનું તેને ભાન હોતું નથી. કાં તો અન્યના આવેશને ઉત્તેજિત કરે તેવું બોલે છે. કોઈ વાર અભિમાનથી બોલે છે અગર અન્યના અહંને ઉત્તેજિત કરે છે. કાં તો માયા-કપટયુક્ત બોલે છે અથવા પોતાના લોભ જેવા દોષોને ઢાંકીને બોલે છે.
અને તેના પ્રશ્ન તો કેવા હોય છે કે જેમાં સ્વપર કોઈ લાભ નથી. સંસારનાં કાર્યોમાં અહિત થાય ત્યારે તેને કંઈ પ્રશ્ન જાગતો નથી, પરંતુ જીવનમાં પરિવર્તન આવે તેવા ધર્મકાર્યમાં તેને અનેક પ્રશ્નો ઊઠે છે કે શા માટે રાત્રિભોજનનો ત્યાગ કરવો ? હવે તો વીજળી દીવામાં ઘણું અજવાળું હોય છે. મહાવીર ભગવાનના વખતમાં આવા દીવા નહિ હોય તેથી અંધારાના લીધે એવો નિયમ આપ્યો હશે.
જૂના કાળમાં બટાટા જેવા વનસ્પતિના પદાર્થો જ નહોતા એટલે શાસ્ત્રમાં એવું વિધાન કેવી રીતે હોય કે બટાટા ખાવામાં દોષ છે.
મંદિરો બાંધવાને બદલે માનવરૂપી ભગવાનનાં જ ઘરો વસાવો. તેમની સેવા કરો.
ભાઈ ! તારે એ સમજીને કંઈ પરિવર્તન કરવાનું હોય તો
સમાધિશતક
૧૪૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org