________________
[૫૭]
થાઉં છું. તે મારા દુઃખનું કારણ છે.
જીવઃ સમજદાર હોય છે જેનાથી દુઃખ થાય તેનો ત્યાગ કરે છે. માટે તું તે પદાર્થોનો શીઘ્રતાથી ત્યાગ કર. નહિ તો દુઃખમુક્ત કેવી રીતે થઈશ?
મનઃ અરે ! જીવ મેં ઘણી વાર તપ, જપ, ધ્યાન કરી તે સંબંધ છોડવા પ્રયત્નો કર્યા, છતાં બાહ્ય પદાર્થોના વિકલ્પ છૂટતા નથી.
જીવ: હે મન, પ્રથમ તું વિકલ્પોને શાંત કર પછી મનને પરમાત્મપદમાં જોડવા પ્રયત્ન કરી જો તું પરમાત્મપદમાં જોડાઈ જઈશ તો તારો અને મારો બંનેનો દુઃખથી છુટકારો થશે. [૫૬]
આખરે, વાસ્તવમાં આત્મા જ આત્માનો ગુરુ બને છે. સદ્દગુરુ દ્વારા આત્માને ઉપદેશ આપનાર, અજ્ઞાનને દૂર કરનાર તો ગુરુ છે જ. પરંતુ જીવની સૂક્ષ્મ તત્ત્વદૃષ્ટિરૂપથી સ્વબોધ થતાં આત્મા જ આત્માનો ગુરુ છે.
સગુરુના સદ્ધપદેશ દ્વારા બાહ્યનિમિત્તથી સ્વભાવરૂપ નિર્મળ પરિણામ આત્મામાં જ ઉત્પન્ન થાય છે કે મને શાશ્વત સુખ પ્રાપ્ત થાઓ. આવા પરિણામ તે આત્માની શક્તિરૂપ આત્મા આત્માનો ગુરુ
[૫૮] સદ્દગુરુનો બોધ મળ્યા પછી આત્મા પોતે મોક્ષપ્રાપ્તિનો ઉપાય કરે છે. અને પોતાના ભાવને પોતે જ મોક્ષ પરિણામરૂપે પરિણમાવે છે. ત્યાર પછી આત્મા જ ગુરુ છે. વળી જ્યારે જ્યારે સાધક આત્માને દોષ દેખાય છે ત્યારે પોતે જ પોતાને દોષ આપે છે. જેમકે ક્રોધાદિ કષાયથી જીવ પોતાને ઠપકો આપી કષાયથી પાછો વાળે છે ત્યારે તેને કોઈ ઉપદેશ આપતું નથી. આમ આત્મા જ આત્માનો ગુરુ છે. એવું સામર્થ્ય ન હોય તો મિથ્યા કલ્પના કરી સ્વચ્છેદ પોષવો નહિ.
[૫૯]. આત્મ હિતકારી સદ્ગુરુનો બોધ મળ્યા પછી જીવ જો પોતાનું
અમૃતધારા ૧૫
છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
