________________
ક |
94
ક
946
946
ક
946
ક
sto
ક
sto
to
go
sto
- મુક્તિબીજ
બસ એ જ પ્રમાણે જીવ ક્ષણિક વિષસુખના આહલાદથી પરિણામે અનંત દુ:ખના દરિયામાં ડૂબી જાય છે. આથી ક્ષણિક વિષયસુખના આનંદથી પરિણામે ! | દુ:ખ જ મળે છે કારણ કે :-- | ૧ જેમ જેમ ભૌતિક સુખના સાધનોનો ભોગ-ઉપભોગ થાય છે, તેમ તેમ - તૃષ્ણા વધતી જાય છે. વધતી તૃષ્ણાને સંતોષવા પુણ્યના અભાવે સુખનાં
સાધનો ન મળવાથી દુ:ખ વધતું જ જાય છે. ૨. ભોગ-ઉપભોગ કાળે રાગ થવાથી અશુભ કર્મોનો બંધ થાય છે. એ અશુભ
કર્મોના ઉદય કાળે અત્યંત દુઃખનો અનુભવ થાય છે. ૩. ભોગ્ય વસ્તુને મેળવવા હિંસા આદિ પાપનાં કાર્યો કરવા પડે છે. એ | | પાપના કાર્યોથી અશુભ કર્મોનો બંધ એ કર્મોના વિપાક કાળે દુખ |
ભોગવવું પડે છે. '|૪. લોભથી વધારે ભોગ કરવાથી વ્યાધિ, અપકીર્તિ, આદિનું દુઃખ આવે છે. | * ૫. ભોગમય જીવન બની જવાથી પરલોકની સાધના ન થઈ શકે, એથી
પરલોકમાં દુઃખ અનુભવવું પડે છે.
તાપથી દુખ - વિધ્ય સુખનો અનુભવ તો તેનાં સાધનો મળે ત્યારે થાય, પણ તે પહેલાં જ એ વિષયસુખની ઝંખનાથી અને વિષયસુખના સાધનો $
મેળવવામાં ઉત્પન્ન થતી અરતિના સંતાપનું દુઃખ કેટલું ? વિષયસુખનાં | * સાધનો મેળવવામાં માનસિક અને શારીરિક તાપનો કોઈ પાર નથી હોતો. વિષયસુખનો અનુભવ કર્યા પછી પણ તૃષ્ણા ઉભી જ રહે છે. એથી ભૌતિક સાધનોનો વિયોગ ન થાય તેની ચિંતાનો તાપ-સંતાપ શું ઓછો છે? આ| પ્રમાણે વિષયસુખ પામ્યા પહેલાં અને પછી પણ તાપ - દુ:ખ રહ્યા જ કરે છે. ] અરે ! વિષયસુખના અનુભવ વખતે પણ તાપ ચાલુ જ હોય છે કારણ કે :(૧) ભોગ - ઉપભોગ કાળે ઈષ્ટ સુખના વિરોધી પક્ષે ભાવ હોવાથી
મનમાં દ્વેષનો તાપ રહ્યા કરે છે. (૨) ભોગ-ઉપભોગ કાળે તે સાધનોના વિયોગની ચિંતા તથા રોગાદિકના * ભયનો તાપ રહ્યા કરે છે.
ગમે તેટલું વિષયસુખ પ્રાપ્ત થયા છતાં ઈન્દ્રિયોને કૃમિ નહિ થવાથી વિષયોને મેળવવા ઇન્દ્રિયો સદા ઉત્સુક રહે છે. એથી તપેલા લોઢાના
ste
sto
ક
94
946
946
Sko
Sko
છે
F
Sko
| E
946
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org