________________
ત્રણ સો વર્ષ પહેલાં પૂ. ઉપાધ્યાયશ્રી યશોવિજયજીએ હૃદયમાં ઉદ્દભવેલા જૈનસમાજમાં સાધુશિષ્યોના શિથિલાચારને લક્ષ્યમાં લઈ ઉદ્ગાર કાઢ્યા છે.
આજે તો આ ચિત્ર વધુ કદરૂપું બનતું જાય છે. સાધુજનો પોતાની મહત્ત્વાકાંક્ષા, માનમોભો, ધનની આસક્તિનું પોષણ કરવા શ્રાવકોને વિશ્વાસમાં લે છે. તેમનો માનમોભો વધે છે. વળી શ્રાવકો ? વણિકબુદ્ધિવાળા છે તે પણ કંઈ લાભ વગર લોટે નહીં. સાધુજનોએ મેળવેલું ધન તેનો વહીવટ કરવા પેઢીમાં ધંધા-વ્યાપારમાં રોકે. આમ સાધુ અને શ્રાવકો ક્યાંક ભૂલમાં પડે છે. પણ કર્મ ભૂલથાપ ખાતું નથી.
“શિષ્ય બહારથી ગીતાર્થ ગુરુની નિશ્રામાં હોય પણ ભીતરથી તે નિશ્રામાં નથી હોતો. ગુરુની આજ્ઞા પોતાને અનુકૂળ હશે તો ગમશે. અનુકૂળ નહિ હોય તો નહિ ગમે. આથી ત્યાગમાર્ગ છતાં વિડંબના તો ઊભી જ રહે છે. તેનો ઉપાય છે પુગલના અનુભવના રસને છોડતા જવાનું.
શુભવિચાર પણ પુગલનો અનુભવ છે, માટે એ પણ જવો જોઈએ. હા, શુભભાવના કે અનુપ્રેક્ષા દ્વારા ધ્યાનના જગતમાં જઈ શકાશે. પરંતુ પ્રભુનો સ્પર્શ, પરમરસનો સ્પર્શ તો ધ્યાનની ભૂમિકાએ જ થશે. - પ્રાર્થનાથી શરૂ થયેલી યાત્રા ધ્યાન સુધી પહોંચી અને સાધના પરિણામ સાથે સંકળાઈ ગઈ.
ધ્યાન એટલે સ્વગુણ સ્થિતિ. આત્મગુણોમાં ઊંડે ને ઊંડે પહોંચ્યા કરવાનું, એવો દિવ્ય આનંદ ત્યાં હોય છે કે બધું પર છૂટી જાયસ તે કદી ભીતર પ્રવેશી ન શકે. પણ જો મન સંસારવિભાવો તરફ ઢળી જશે તો સાધક પાસે ધનની ઈચ્છા, વિષયાભિલાષા અને રસલોલુપતા દેખાવા લાગશે માટે “સાવધાન !”
હૃદયપ્રદીપનાં અજવાળાં ૯૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org