________________
સુખ જ છે. સ્થૂળ બુદ્ધિમાં પ્રારંભનું દુઃખ જ એવું મોટું લાગે છે કે અનંત સુખસ્વરૂપ આત્મા સાથે તેને મિત્રતા થતી નથી, શ્રદ્ધા જામતી નથી.
જ્યાં ઘણાં દુ:ખે પુણ્યના યોગે કંઈક સુખ મળે છે ત્યાં એ સાકરની ચાસણી ૫૨ માખ બેસે અને સ્વાદ સાથે જીવન ગુમાવી દે તેવી મૂર્ખાઈ માનવ કરે છે.
એક વા૨ તું જીવ પ્રત્યે-જીવન પ્રત્યે જાગૃત થા અને સત્પુરુષોના જીવનને વિચારી જા કે ચક્રવર્તી જેવા પણ જેઓ છ ખંડની પૃથ્વીના અધિપતિ છતાં તેમાં ક્ષણિકતા ભાસી અને પરિણામે લમણે લખાતાં નરકનાં દુઃખ નિહાળી સર્વ ત્યજીને ચાલી નીકળ્યા.
પંચમકાળના માનવીનાં પુણ્ય પણ ફોતરા જેવાં, વળી તે પુણ્ય ભોગવવા માટે સામગ્રીની મૂર્છા, રક્ષણની ચિંતા તેમાં થતા આર્તધ્યાન પુણ્યને પાપમાં ફેરવે છે. જે ભવિષ્યમાં દુઃખરૂપે ભોગવવાં પડે છે. તેમાં માથે લટકતી કાચા તાંતણે બાંધેલી તલવાર જેવું મૃત્યુ, તે કઈ ક્ષણે ક્યાંથી લીશે તેની પણ ખબર નથી. ઇન્દ્ર ચંદ્ર જેવા દેવ વિમાનમાં વસનારા ઇંદ્રિદિ, જિનેન્દ્ર જેઓ શરીરધારી છે તેમને પણ કાળને આધીન થવું પડે છે. સામાન્ય માનવી તો મૃત્યુના નામથી જ ડરનારો છે.
મૃત્યુનું રહસ્ય જ્ઞાનીઓએ સ્વપરિણામ અને ગતિ આદિથી બતાવ્યું છે. છતાં એ રહસ્ય ગૂઢ જ રહ્યું છે. અન્યના મૃત્યુ વડે * આપણે આપણા મૃત્યુનું અનુમાન જરૂર કરી શકીએ. પરંતુ એ બોધ પણ જગતમાં ભાગ્યે જ કોઈને થાય છે.
પૂરી જિંદગી ખર્ચીને માનવ ધન, દોલત, પિ૨વા૨, માન, કીર્તિ મેળવે છે. પરંતુ મૃત્યુ સમયે તો તે કંગાળ હાલતમાં મુકાઈ જાય છે. તે સમયે શ્રવણ કરેલી વાતો આત્મા અમર છે, દેહ મરે છે તે સૌનું વિસ્મરણ થાય છે.
૬૦ હૃદયપ્રદીપનાં અજવાળાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org