________________
પરંતુ તે ક્ષણિક છે. વળી તેનાથી સંસારનાં દુઃખો દૂર થતાં નથી. એક શુદ્ધ આત્મા સિવાય બીજા કોઈ પણ પદાર્થથી વાસ્તવિક સુખ મળતું નથી. બાહ્ય પદાર્થો મળવાથી તૃપ્તિ થતી નથી પરંતુ ઇચ્છાઓ વધતી જાય છે તેમ સંતોષ થતો નથી. તે સંતોષ એક શુદ્ધ ચિકૂપના અનુભવથી થાય છે.
અનાદિકાળથી જગત સંસારરૂપ કૂપમાં ડૂબેલું છે. મહામોહરૂપ કાદવમાં ખૂંચેલું છે. તેનો શુદ્ધ ચિતૂપના ઉત્તમ ધ્યાન વડે ઉદ્ધાર કરું. કૂવામાં પડેલાને બહાર નીકળવા માટે દોરડું જેમ આધારરૂપ થાય છે, તેમ સંસારરૂપ કૂવામાં ડૂબેલાને, મહામોહરૂપ કાદવમાં ખેંચી ગયેલા જીવોને તેમાંથી નીકળવા માટે શુદ્ધ આત્મધ્યાન એ જ અવલંબનરૂપ છે”
તત્ત્વજ્ઞાન તરંગિણી રાજઋદ્ધિ તો ભરત ચકેસરી પાસે હતી અને બ્રહ્મદત્ત ચકેસરી પાસે પણ હતી. ભરતજીની પાસે સમ્યકત્વરૂપ શીતળતા હતી, તેથી ભોગાવળી કર્મ પૂર્ણ થતાં જાણે આ રાજઋદ્ધિનો એક કણ પણ મારો નથી હું તો શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ છું તેમ ભાવના કરી વૈરાગ્ય સમેત ચાલી નીકળ્યા.
બ્રહ્મદત્તને પણ ચક્રવર્તીપણું હતું પરંતુ ભોગવૃત્તિનો અંતરદાહ ઘણો તીવ્ર હોવાથી આત્મભાવના ભૂલી નરકગામી થયા.
સમૃદ્ધિને બુદ્ધિ રાવણ પાસે હતી પણ સમૃદ્ધિનો અહમ્ પુષ્ટ હતો. બુદ્ધિમાં વિકાર ભળ્યો એટલે અંતઃપુરમાં હજારો સ્ત્રીઓ હોવા છતાં એક સ્ત્રી મેળવવાની જિજ્ઞાસામાં ધૂળમાં રગદોળાઈ નરકગામી થયો.
અરે સાધનાક્ષેત્રે નીકળેલા સાધકોને પણ જો અંતરમાં આત્મભાનરૂપી શીતળતા નથી તો તેમની સાધના પણ અપેક્ષાવાળી થઈ, પૌગલિક પદાર્થોમાં આકર્ષણ પેદા કરે છે તો સાધના પણ વ્યર્થ જાય છે.
૪ હૃદયપ્રદીપનાં અજવાળાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org