________________
१६
શણગાર છૂટી ગયા હતા. શૃંગારનાં સાધનો પણ જાણે વ્યથામાં સૂર પુરાવતા, ઉદ્યાનના પક્ષીઓનો કલરવ પણ જાણે વિરહમાં પૂરક થતો હતો. હૃદયમાં લાગેલી આગને કોઈ ઉપવન – બાગ શીતળતા આપતો ન હતો. તેના અશ્રુપ્રવાહને રોકવા સખી જેવી દાસીઓ પણ મુંઝાઈ જતી. આવા વિરહાગ્નિએ તેને માટે સંસારમાં કોઈ સુખની છાયા રહેવા ન દીધી. દુઃખના દિવસો વીત્યા, એક દિવસ ભદ્ર પુનઃ તેને આંગણે આવ્યો. પણ મુનિના મુખમાંથી નીકળેલા શબ્દોનું તેને કંઈ મૂલ્ય ન હતું. ‘સ્વપ્નમૂર્તિ મનોહારિણી’ને બદલે ધર્મલાભ?
કોશાને આ શબ્દોએ દુઃખી કરી, મારે તો પહેલાંનો ભદ્ર જોઈએ, આ ભદ્ર તો નવા જ શણગાર સજીને અણગાર થઈને આવ્યો હતો.
સામાન્યપણે સ્ત્રી વિરહનું દુઃખ તો અનુભવ પણ કોશામાં જેટલી વિલાસની પ્રચુરતા હતી તેટલી જ વિરહની પ્રચુરતા હતી. કોશાનું ખાવું, પીવું, સૂવું તેના સુંદર અલંકારો, વસ્ત્રો, સૌ તેને માટે ઝેર જેવા લાગતા, જેમાં તેણે અમૃતપાનની ભ્રમણા સેવી હતી. દિવસો જતા, અને વિરહનો ડંખ વધુ ઊંડો જતો.
ભદ્રમુનિ તેને આંગણે પધાર્યા, કોશાને આશા બંધાણી તે જરૂર ભદ્રને રીઝવી શકશે અને નૃત્યો, ગીતોની મદનસેના સાથે લઈને રોજે રીઝવવા પ્રયત્ન કરતી.
ભાદરવો ભર જળ વરસે, પંખીયુગલ માળે ઠરસે, વિરહે નારી કિશ્ય કરશેઅમે રસીલા સાથે રમશું. આખરે કોશા સ્વયં બૂઝી અને સન્માર્ગ પકડી લીધો.
યક્ષા: જૈનદર્શનાવલંબી, પ્રાતઃ પ્રતિક્રમણ કરનારા સૌને પરિચિત એવી યક્ષા, સતી-સાધ્વી પ્રાતઃ સ્મરણીય છે. માતાના સુસંસ્કારનો વારસો દીપાવ્યો. ગુરુજનો પાસે શાસ્ત્રાભ્યાસ કરવો એ પુણ્યયોગ પણ કેવો જબરો. એક રંગે રંગાયેલી બીજી છ સતી બહેનો.
સૌના હૃદયમાં સંયમની ભાવના. યક્ષા, લક્ષદિના, ભૂયા, ભૂયદિન • સેણા વેણા, રેણા. દરેક પાસે શાસ્ત્રજ્ઞાનની વિશિષ્ટતા હતી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org