________________
ખૂબ જ કર્યો છે. અહીં જાગૃતિ માટે ઉદ્યમ કરવાનો છે. આયુષ્ય દર્ભાગ્રસ્થ જળબિંદુ જેવું છે એમ જાણતો મુનિ પ્રમત્ત શી રીતે બને? સાધુ સદા અપ્રમત્તતા માટે જ સ્વાધ્યાયમાં રમમાણ રહે.
જેનાથી બાહ્ય અને અત્યંતર રજનું હરણ કરાય તે રજોહરણ કહેવાય. અત્યંતર કર્મજ દૂર કરવાનું ઓઘો કારણ છે. કારણમાં કાર્યનો ઉપચાર કરવાથી તેને રજોહરણ કહેવાય.
આપણી જીવનભરની સમતા – સામાયિક છે. રોજ-રોજ સમતા વધતી જવી જોઈએ. આ મુનિજીવનમાં સમતા નહિ આવે, કષાયો નહિ ઘટે તો ક્યાં ઘટશે? તિર્યંચમાં? નરકમાં? નિગોદમાં?
જ્ઞાનની તીક્ષ્ણતા એટલે જ્ઞાનનો તીવ્ર ઉપયોગ. જેવું જાણ્યું તેવું જ પાલન. જાણવું તેવું જીવવું! દા. ત. ક્રોધની કટુતા જાણી જ્યારે જ્યારે ગુસ્સો આવે ત્યારે ત્યારે ક્રોધને વશ નહિ થવું. આ જ્ઞાનની તીક્ષ્ણતા થઈ. જ્યારે જે જ્ઞાનની જરૂર હોય ત્યારે ત્યારે તે જ્ઞાન ઉપસ્થિત થઈ જાય, આચરણમાં આવી જાય તે જ્ઞાનની તીક્ષ્ણતા કહેવાય. કોઈ વસ્તુ લેવી-મૂકવી હોય તો પૂંજીપ્રમાજીને લેવા-મૂકવી તે જ્ઞાનની તીક્ષ્ણતા કહેવાય. આ તીક્ષ્ણતા એ જ ચારિત્ર! ચારિત્ર એટલે આપણે આપણા માલિક છીએ, તેવો અનુભવ કરવો, તેમ જીવવું!
ગુણઠાણું તાણવાથી મારી-મચડીને નથી આવતું, વેષ પહેરવાથી નથી આવતું, તે માટે આત્મ-તત્ત્વનું લક્ષણ જાણવું પડે.
રિઝર્વ બેન્કની સહી પછી જ રૂપિયો કહેવાય તેમ દીક્ષા-વિધિ પછી “સાધુ કહેવાય. તેના કાર્યથી તેની પરિણતિથી તેનાં પરિણામ જાણી શકાય. તેને સ્વયંને થાય “હું વિધિપૂર્વક સાધુ થયો છું મારાથી હવે અકાર્ય ન જ થાય.”
સાધુની પ્રસન્નતા જોઈને તમને કંઈ લાગતું નથી ? મહારાજ કેવા પ્રસન્ન રહે છે! સાચે જ સાચું સુખ અહીં જ છે માટે અહીં જ આવવા જેવું છે !
- સાધુ પાસે સમતા, નિર્ભયતાનું, ચારિત્રનું, ભક્તિનું, મૈત્રીનું, કરુણાનું, જ્ઞાનનું સુખ છે. મૈત્રીની મધુરતા, કરુણાની કોમળતા, પ્રમોદનો પમરાટ, મધ્યસ્થતાની મહાનતા હોય તેવું આ સાધુજીવન પુણ્યહીનને જ ન ગમે.
સાધુને પ્રતિકૂળતામાં વધુ સુખ લાગે. સંસારીથી ઊલટું દુઃખ જ્યારે સુખરૂપ લાગે ત્યારે જ સાધનાનો જન્મ થયો ગણાય. ૩૪
શ્રી કલાપૂર્ણપ્રબોધ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org