Page Text
________________
સુખમય છે. પછી તેને શોક-સંતાપ શા માટે હોય ? આ સર્વ વ્યવહારિક - દુન્યવી હાનિ છે. - હવે પારમાર્થિક હાનિનો વિચાર કરીએ જેમાં મહદ્ અંશે જગતના જીવો અંધારામાં છે. સંસારી જીવમાં દીર્ઘકાળની, પુરાણી અશુદ્ધતાને કારણે ઘણા દોષ પોતાનું ઘર કરીને બેઠા છે. તે પૈકી બે દોષી અત્રે દર્શાવ્યા છે.
૧. આત્મલક્ષી શુભક્રિયામાં પ્રમાદ અને સાંસારિક હેતુ સહિત અશુભ ક્રિયામાં તત્પરતા કે ઉદ્યમ.
૨. જ્ઞાનસ્વરૂપ એવા આત્માનું અજ્ઞાન અને પરસ્વરૂપ એવા દેહાદિમાં આત્મસ્વરૂપનો ભ્રમ.
આવા દોષને પરિણામે જ્યારે જ્ઞાનનો મહિમા સાંભળે છે ત્યારે આવશ્યકાદિ, દાનાદિ જેવી ક્રિયામાં પ્રમાદ કરે છે. તે કરવામાં અજ્ઞાન કે જડતા માને છે તેથી તેનું જ્ઞાન શુષ્ક જ્ઞાન હોય છે અને જ્યારે ક્રિયાનો બોધ સાંભળે છે ત્યારે જ્ઞાન પ્રત્યે ઉપેક્ષા કરે છે. અને કેવળ ક્રિયાકાંડને જ ધર્મ માની લે છે. આથી પૂર્વના દોષોમાં વૃદ્ધિ થાય છે. અને સન્માર્ગને ચૂકી જાય છે. આમ પોતાને મળેલા જીવનરથને ધર્મમાર્ગે એક પૈડાથી ચલાવવા માગે છે, કે જે સંભાવના નથી.
મોક્ષ – પરમાર્થમાર્ગમાં આત્મજ્ઞાન રહિતનું જગતનું જ્ઞાન પણ અજ્ઞાન છે. અને દ્રવ્ય-ભાવ ઉભય અહિંસારહિત ક્રિયા ભાવશૂન્ય છે. અસત્ છે. અજ્ઞાન અને અસત્ પરમાર્થમાર્ગનાં બાધક કારણો છે.
આત્માર્થી જીવોએ તે બંનેનું યથાર્થ સ્વરૂપ સમજીને એકની પણ ઉપેક્ષા કર્યા વગર યથાશક્તિ આરાધનામાં જીવન ગાળવા પ્રયત્ન કરવો.”
જ્ઞાનપ્રાપ્તિ કેમ થાય ? તું વ્યવહારજીવનવાળો છે ને ? તો તું જ જવાબ શોધ કે તને ઇતિહાસ વગેરેનું વ્યવહારજ્ઞાન કેમ થાય ? વ્યવહારજ્ઞાનમાં શિક્ષકની આજ્ઞા અને બોધ વડે જ્ઞાન થાય. ઘરમાં વડીલોની આજ્ઞા અને બોધ વડે જ્ઞાન થાય.
ભાઈ ! પરમાર્થમાં પણ આમ જ છે. જ્ઞાનપ્રાપ્તિ ગુરુજનના અનુગ્રહ વગર ન થાય.
કુંભે બાંધ્યું જળ રહે જળ વિણ કુંભ ન હોય જ્ઞાને બાંધ્યું મન રહે, ગુરુ વિણ જ્ઞાન ન હોય.”
આત્મસ્વરૂપ + ૭.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001974 |
| Book Title | Shrutasagarna Bindu |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sunandaben Vohra |
| Publisher | Gunanuragi Mitro |
| Publication Year | 1999 |
| Total Pages | 220 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Principle, & Religion |
| File Size | 11 MB |