Shrutasagarna Bindu

SR No.: 001974
Original Sutra Author: N/A
Author: Sunandaben Vohra
Publisher: Gunanuragi Mitro
Publication Year: 1999
Total Pages: 220
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Principle, & Religion
File Size: 11 MB

Page 167

છે. રાગ રહિત પ્રેમ એ સ્વની અનુભૂતિ છે.
સૌ પ્રેમ ઇચ્છે પણ આપવામાં કૃપણ રહે છે. પ્રેમને વિકૃત કરનાર અહં છે. અહં લાગણીઓને ઓગાળી નાખે છે. અહંની આગમાં પ્રેમ ભસ્મ બને છે. નિર્દોષ પ્રેમ - સાચો પ્રેમ મેળવી શકાતો નથી કે કેળવી શકાતો નથી. પ્રેમ તો અંતરંગનું વિશિષ્ટ બળ છે. તે દરેક સંયોગમાં ટકી રહે છે. પ્રેમ એ સુખ આપનારું અને સુખેથી જીવડનારું તત્ત્વ છે. પ્રેમ સ્વયં દુ:ખનું વિસર્જન છે. કારણ કે તે સર્વત્ર ચેતનાના અસ્તિત્વનો સ્વીકાર કરે છે. આથી પ્રેમ પાત્રના વિયોગમાં પ્રેમનું વિસર્જન થતું નથી, કે વિસ્મરણ થતું નથી. વળી પ્રેમ દુઃખને દૂર કરે છે. જે સુખ આપણને ઈષ્ટ છે, તે બીજાને માટે ઇચ્છવું તેવો આત્મવત્ સહજ ભાવ તે પ્રેમ છે.
ઉદારતા જેવા ગુણમાંથી કે સત્યનિષ્ઠામાંથી પ્રેમની નિર્દોષતા પ્રગટ થાય છે. - સાંસારિક દુઃખોમાં જીવ મૂચ્છિત થઈ જાય છે. હિતાહિત સમજી શકતો નથી. જો એ દુઃખ પોતાના જ કર્મફળની પેદાશ છે તેમ માને તો તે દુઃખ તેને આત્મપ્રકાશ આપે છે. પૌદ્ગલિક ઉપાયો વડે જે તે દુ:ખને દૂર કરવા મથે છે, તે વધુ દુ:ખને ઉત્પન્ન કરે છે. માટે દુઃખનું, પરમાર્થ દુઃખનું કે જ્ઞાનના અભાવનાં દુઃખનું વિસ્મરણ નહિ પણ ભવ સ્વરૂપચિંતન કરવું. વિપાક વિચયની જેમ ધ્યાન કરો તો દુ:ખનો સાક્ષાત્કાર આત્માને જાગૃત કરશે. તે જાગૃતિ મોહ નિદ્રાને તોડે છે અને ચેતનાની અલૌકિકતાને અનુભવે છે. ૦ આત્મજ્ઞાન-અહિંસા ૦
જે જ્ઞાનનું ફળ વિરતિ છે તે જ્ઞાન સત્ ક્રિયા સહિત હોય છે. જ્ઞાનીજનોની પરિણતિ અહિંસાયુક્ત હોય છે. જ્ઞાન સહિતની અહિંસા પરમધર્મ મનાય છે. આત્મજ્ઞાન હોય અને સર્વ જીવ હિત ચિંતારૂપ મૈત્રી ભાવ ન હોય કે અહિંસા ન હોય તેવું જ્ઞાનનું સ્વરૂપ નથી. સાચું જ્ઞાન અહિંસા અને પ્રેમથી નિખરે છે, દઢ બને છે.
અલ્પ જ્ઞાનનું વિશેષ નિર્મળ થવું તે પ્રજ્ઞા છે. જ્ઞાન અને અહિંસાની જેમ પ્રજ્ઞા અને પ્રેમ અભિન્ન છે. પ્રજ્ઞા એટલે વિષય - કષાય રહિત જ્ઞાનનું પ્રાગટ્ય. તે જ્ઞાન સ્વ-પર પ્રકાશક હોય છે. જ્ઞાનની શુદ્ધ શક્તિ કેવળ જ્ઞાતાપણે ટકે છે. બાહ્ય પદાર્થોમાં વિકાર
૧૫૬ ૪ શ્રુતસાગરનાં બિંદુ