________________
ચંદ્રવદન મહેતા
૧૨૩
જ એમનો લેખ આવ્યો હતો. દરેક વખતે કોઈનવો જ વિષય એમણે લીધો હતો.
ચંદ્રવદનને મારા માટે એટલી બધી લાગણી કે જ્યારે પણ ઘરે આવવાનું કહ્યું હોય ત્યારે આવ્યા જ હોય. ઘરે ઊતરવા માટે કહું તો કહે, “પદ્માને ત્યાં મને વધુ ફાવે. એમનો જૂનો નોકર વર્ષોથી મારી બધી ટેવ જાણે. એટલે ખાવાપીવાનું, નહાવાનું, સૂવાનું બધું વ્યવસ્થિત ગોઠવાઈ જાય છે.” પદ્માબહેન અને એમના પતિ વસંતભાઈ બહારગામ હોય અને ઘરમાં ફક્ત નોકર હોય તો પણ ચંદ્રવદન એમને ત્યાં જ ઊતરે. પદ્માબહેન ચંદ્રવદનનાં દીકરી જેવાં, પરંતુ ચંદ્રવદન પદ્માબહેનને પોતાની ‘માતા’ તરીકે ઓળખાવે. (એ વિશે ‘કુમાર’માં એમણે લખેલું પણ ખરું.) પદ્માબહેન જ્યારે ચંદ્રવદન સાથે વાત કરે ત્યારે ‘ચાંદામામા’ તરીકે સંબોધન કરે.
ચંદ્રવદનને મારે એક પુસ્તક અર્પણ કરવું હતું. પણ હું રહ્યો સંશોધનના ક્ષેત્રનો માણસ. સંશોધનના વિષયનું પુસ્તક તેઓ વાંચે કે ન વાંચે તો પણ મારું ‘ધના- શાલિભદ્ર ચોપાઈ' પુસ્તક મેં એમને અર્પણ ક૨વાનું નક્કી કર્યું. એમણે ના પાડી, છતાં એ અર્પણ કર્યું, અને એના અર્પણપૃષ્ઠમાં મેં એમને માટે નીચેની કાવ્યપંક્તિઓ લખી :
‘ચંદ્રવદન ને ચાંદામામા, ચં.ચી. ને વળી સી.સી.જી રખે ન વાંચો એવો તમને ગ્રંથ અર્પણ કરતો જી.' ‘મને શેં અર્પણ, રમણભાઈ? હું નથી શાલિભદ્દર જી શીલભદ્ર કે શીલાભદ્ર કે નથી હું વળી ધન્ના જી. ‘ભલે ન હો તમે શાલિભદ્ર, કે વળી હો ન ધન્નાજી, ગ્રંથ અર્પણ કરીને તમને થાતો હું કંઈ ધન્ના (ધન્ન) જી. નાટકો બહુ લખ્યાં, જોયાં ને ફર્યાં દેશવિદેશે જી, ગઠરિયાંઓ બાંધી બહુ ને છોડી કંઈક અનેરી જી. ધન્નાશાલિ જેવું કથાનક જોયું હશે ન કશે જી; નાટક એનું લખશો તમે તો થાશે મને પ્રસન્ન જી.
,
મને એમ હતું કે જૂની ગુજરાતી ભાષાનું આવું પુસ્તક ચંદ્રવદન કદાચ નહિ વાંચે. પણ સુખદ આશ્ચર્ય સાથે મારે કહેવું જોઈએ કે ચંદ્રવદન આખો ગ્રંથ વાંચી ગયા અને મને કહે કે “આ તો સરસ જૈન કથા છે. નાટ્યાત્મક અંશોથી ભરપૂર છે.’ ત્યારપછી એક વખત એમણે પત્ર લખેલો કે ‘ધન્ના
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org