Page Text
________________
४४२ चरणानुयोग - २ शब्द आसक्ति निषेध
सूत्र २३६९ सद्दस्स सोयं गहणं वयन्ति,
શ્રોત્ર શબ્દનો ગ્રાહક છે અને શબ્દ ગ્રાહ્ય છે. જે सोयस्स सई गहणं वयन्ति ।
રાગ ઉત્પન્ન કરે તે મનોજ્ઞ અને દ્વેષનું કારણ બને रागस्स हेडं समणुन्नमाहु,
તે અમનોજ્ઞ કહેવાય. दोसस्स हेउं अमणुन्नमाहु ।। सद्देसु जो गिद्धिमुवेइ तिव्वं,
જે મનોજ્ઞ શબ્દમાં તીવ્રરૂપે આસક્ત હોય તે __ अकालियं पावइ से विणासं ।
રાગાતુર અકાળે નાશ પામે છે. જેમ શબ્દમાં रागाउरे हरिणमिगे व मुद्धे,
અતૃપ્ત-મુગ્ધ હરણ મૃત્યુ પામે છે. ___ सद्दे अतित्ते समुवेइ मच्चुं ।। जे यावि दोसं समुवेइ तिव्वं,
જે અમનોજ્ઞ શબ્દ તરફ તીવ્ર દ્વેષ રાખે છે. તે તેજ तस्सिक्खणे से उ उवेइ दुक्खं ।
વખતે પોતાના દુર્દાન્ત દ્વેષને કારણે દુઃખી થાય છે दुद्दन्तदोसेण सएण जन्तू,
તેમાં શબ્દનો દોષ નથી. __ न किंचि सदं अवरज्झई से ।। एगन्तरत्ते रुइरंसि सद्दे,
જે પ્રિય શબ્દમાં અત્યંત આસકત હોય છે અને अतालिसे से कुणई पओसं ।
અપ્રિય શબ્દ પ્રત્યે દ્વેષ કરે છે તે અજ્ઞાની દુઃખી दुक्खस्स संपीलमुवेइ बाले,
થાય છે. વીતરાગ મુનિ એમાં લિપ્ત થતો નથી. न लिप्पई तेण मुणी विरागो ।। सद्दाणुगासाणुगए य जीवे,
શબ્દની ઈચ્છાનો અનુગામી અનેક પ્રકારે ચરાચર चराचरे हिंसइ गरुवे ।
જીવોની હિંસા કરે છે. પોતાના પ્રયોજનને મુખ્ય चित्तेहिं ते परियावेइ बाले,
માનનાર કિલષ્ટ અજ્ઞાની વિવિધ પ્રકારે તેમને દુઃખ पीलेइ अत्तगुरु किलिडे ।।
आपे छ, पी3 छे. सद्दाणुवाएण परिग्गहण,
શબ્દમાં અનુરાગ અને મમત્વના કારણે શબ્દના उप्पायणे रक्खणसन्निओगे
ઉત્પાદનમાં, સંરક્ષણમાં, સન્નિયોગમાં તથા વ્યય वए विओगे य काहं सुहं से ?
અને વિયોગમાં તેને સુખ ક્યાં ? તેને ઉપભોગ
વખતે પણ તૃપ્તિ મળતી નથી. संभोगकाले य अतित्तिलाभे ।। सद्दे अतित्ते य परिग्गहे य,
શબ્દમાં અતૃપ્ત અને પરિગ્રહમાં આસક્ત વ્યક્તિ सत्तोवसत्तो न उवेइ तुष्टुिं ।
સંતુષ્ટ થતો નથી. અસંતોષને લીધે તે દુઃખી થાય
છે. લોભગ્રસ્ત વ્યક્તિ બીજાની શબ્દવાન વસ્તુ अतुट्ठिदोसेण दुही परस्स,
योरेछ. लोभाविले आययई अदत्तं ।। तण्हाभिभूयस्स अदत्तहारिणो,
શબ્દ અને પરિગ્રહમાં અતૃપ્ત, તૃષ્ણાથી પરાજિત सद्दे अतित्तस्स परिग्गहे य ।
વ્યક્તિ બીજાની વસ્તુઓ ચોરે છે. લોભના દોષથી मायामुसं वड्ढइ लोभदोसा, .
તેનું કપટ અને જૂઠ વધે છે, કપટ અને જૂઠ વધવા
છતાં પણ તે દુ:ખથી મુક્ત થતો નથી. तत्थावि दुक्खा न विमुच्चई से ।। मोसस्स पच्छा य पुरत्थओ य,
જૂઠ બોલતાં પહેલાં, બોલ્યા પછી અને બોલતી पओगकाले य दुही दुरन्ते । વખતે પણ તે દુઃખી થાય છે. તેનો અંત પણ एवं अदत्ताणि समाययन्तो,
દુઃખમય છે. આમ શબ્દમાં અતૃપ્ત વ્યક્તિ ચોરી ___ सद्दे अतित्तो दुहिओ अणिस्सो ।।
७२तो भी थाय छ, आश्रयहीन ने छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001957 |
| Book Title | Charnanuyoga Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | Agam Anuyog Prakashan |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 630 |
| Language | Prakrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, Conduct, & agam_related_other_literature |
| File Size | 18 MB |