________________
४०२ चरणानुयोग - २
निषिद्ध ध्यान तथा विहित ध्यान
सूत्र
२२९५-९८
ध्यान-४
णिसिद्ध झाणा-विहित झाणा
નિષિદ્ધ ધ્યાન અને વિહિત ધ્યાન : २२९५. अट्टरुद्दाणि वज्जित्ता, झाएज्जा सुसमाहिए । २२४५. योग्य मुनि मार्त मने रौद्र ध्यान सिवाय ४ धर्म
અને શુકલ ધ્યાન ધરે છે, જ્ઞાતીજન તેને જ ધ્યાન धम्मसुक्काई झाणाई, झाणं तं तु बुहावए ।।
हेछ. - उत्त. अ. ३०, गा. ३५ झाण भेया
ધ્યાનનાં ભેદ : २२९६. प. से किं तं झाणे ?
२२८६. प्र. ध्यान शुंछ, तेना 24 मे छ ? उ. झाणे चउव्विहे पन्नत्ते, तं जहा
6. ध्यान (251 चिंतन) नां यार मे छ,
भ१. अट्टे झाणे,
(१) आतध्यान : राहि भावनाथी अनुप्रेरित ध्यान, २. रोद्दे झाणे,
(२) शैद्रध्यान : सिहि भावनाथी अनुष्ठित ध्यान, ३. धम्मे झाणे,
(3) भध्यान :धर्मभावनाथी अनुप्राशित ध्यान, ४. सुक्के झाणे २
(૪) શુકલધ્યાન શુભાશુભથી પર આત્મોન્મુખ - वि. स. २५, उ. ७, सु. २३७
शुद्ध ध्यान. अट्टझाण भेया
આર્તધ્યાનનાં ભેદ : २२९७. अट्टे झाणे चउव्विहे पण्णत्ते, तं जहा- २२८७. मातध्यान यार प्रा२न या छ, भ3
१. अमणुण्णसंपयोगसंपउत्ते, तस्स विप्पयोग (૧) અમનોજ્ઞ વસ્તુની પ્રાપ્તિ થતાં તેના सतिसमन्नागते यावि भवति,
વિયોગની ચિંતા કરવી, २. मणुण्णसंपयोगसंपउत्ते, तस्स अविप्पयोग (૨) મનોજ્ઞ વસ્તુની પ્રાપ્તિ થતાં તેના सतिसमन्नागते यावि भवति,
અવિયોગની ચિંતા કરવી, ३. आयंकसंपयोगसंपउत्ते, तस्स विप्पयोग
(3) मातं (रोग) 24। ५२ तेना वियोगनी सतिसमन्नागते यावि भवति,
ચિંતા કરવી, ४. परिझुसियकामभोगसंपउत्ते, तस्स अविप्पयोग
(૪) પ્રીતિ ઉત્પન્ન કરનાર કામભોગ આદિની सतिसमन्नागते यावि भवति ।३
પ્રાપ્તિ થતાં તેના અવિયોગની ચિંતા કરવી. ___ -वि. स. २५, उ. ७, सु. २३८ अट्ट झाण लक्खणा
આર્તધ્યાનનાં લક્ષણ : २२९८. अट्टस्स णं झाणस्स चत्तारि लक्खणा पन्नत्ता, २२८८. मातध्यानन या२ १ ३i छ, भ3
तं जहा१. कंदणया,
(१) ४न - मा ४२j,
(ख) ठाणं. अ. ४, उ. १, सु. २४७
१. उत्त. अ. ३४, गा. ३१ २. (क) सम. सम. ४, सु. १
३. ठाणं. अ. ४, उ. १, सु. २४७ Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
