________________
सूत्र
२१५५-५६
रस परित्याग स्वरूप
तपाचार ३०९
पंच ठाणाई समणेणं भगवया महावीरेणं समणाणं . निग्गंथाणं-जाव-अब्भणुन्नायाइं भवंति, तं जहा
. મર્યાવિત્રિા , ૨. દ્વિરૂપ,
શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે શ્રમણ નિર્ઝન્થો માટે પાંચ અભિગ્રહ સ્થાનની પાવતુ આજ્ઞા આપી છે, જેમ કે –
૧. આચામ્બિક : આયંબિલ કરનાર.
૨. નિર્વિકૃતિક : ઘી આદિ વિકૃતિઓનો ત્યાગ કરનાર.
૩. પૂર્વાર્ષિક : દિવસના પૂર્વાર્ધમાં આહાર ન કરવાના નિયમવાળો.
૪. પરિમિતપિન્ડપાતિક ઃ અલ્પ દ્રવ્યોની ભિક્ષા લેનાર.
૫. ભિન્નપિઝપાતિક ટુકડે- ટુકડા કરેલા પદાર્થોની ભિક્ષા લેનાર.
३. पुरिमड्ढिए,
૪. પરિપિંડવા,
. મUUપંડવી
-
| .
. , ૩, ૬, સુ. ર૬૬
સ-પરિત્યાગ – ૫
રસ પરિત્યાગનું સ્વરૂપ : ૨૧૫૫. દૂધ,દહીં,ઘી આદિ સ્નિગ્ધ ભોજન તથા રસોના
ત્યાગને રવિવર્જન તપ કહેવાય છે.
रस-परिच्चाय सरूवं२१५५. खीर-दहि-सप्पिमाई, पणीयं पाणभोयणं । परिवज्जणं रसाणं तु, भणियं रसविवज्जणं ।।।
- ૩૪. સ. ૨૦, II. ર૬ રસ-પરિવાય-પર२१५६. प. से किं तं रसपरिच्चाए ?
उ. रसपरिच्चाए अणेगविहे पण्णत्ते, तं जहा
2. નિવ્વી, ૨. Tય-રસ-રિવાપ,
३. आयंबिलिए
રસ પરિત્યાગનાં પ્રકારો : ૨૧૫૬. પ્ર. રસ-પરિત્યાગ શું છે ? તે કેટલા પ્રકારનો છે ?
ઉ. રસ-પરિત્યાગ અનેક પ્રકારનો છે, જેમ કે – ૧. નિર્વિકૃતિક : વિગય રહિત આહાર કરવો. ૨. પ્રણીત રસ પરિત્યાગ : અતિ સ્નિગ્ધ અને સરસ આહારનો ત્યાગ કરવો. ૩. આયંબિલ : લવણ આદિ ષસ તથા વિનય રહિત એક દ્રવ્યને અચિત્ત પાણીમાં પલાળી દિવસમાં એક જ વાર ખાવું. ૪. આયામ સિકથભોજી : ઓસામણ આદિનાં પાણીમાં રહેલા અન્ન કણોને ખાવા અથવા અત્યંત અલ્પમાત્રાના પદાર્થો લઈ આયંબિલ કરવું. ૫. અરસાહાર : નિરસ આહાર કરવો. ૬. વિરસાહાર : જૂના અનાજનો બનેલો આહાર લેવો. ૭. અન્નાહાર : ભોજન બાદ બચેલો આહાર કરવો. ૮. પ્રાન્તાહાર : તુચ્છ આહાર કરવો.
૪. ગાયામસિન્ધમોર્ડ,
'. અરસાહારે ૬. વિરસહિરે,
७. अंताहारे
८. पंताहारे
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
