________________
सूत्र १०६२-६४ नवविध शद्ध भिक्षा
चारित्राचार ५४३ उग्गमुप्पयाणं पढमे, बीए सोहेज्ज एसणं ।
યતનાપૂર્વક પ્રવૃત્તિ કરનાર, મુનિ એષણા परिभोयंमि चउक्कं, विसोहेज्ज जयं जई ।।
(આહારાદિની ગવેષણા)માં પ્રથમ ઉગમ અને –૩૪. . ૨૪, , ૨૧-૬૨ ઉત્પાદન બંનેનાં ૧-૧૬ દોષોનું શોધન કરે. બીજી
એપણા (ગ્રહણે જણા) માં આહારાદિ ગ્રહણ કરવાના દસ દોષોનું શોધન કરે. તથા ત્રીજી (પરિભોગેમણા) માં દોષ- ચતુષ્ક (સંયોજન, પ્રમાણ, અંગાર અને ધૂમ એ કારણો)નું પતનાપૂર્વક
શોધન કરી આહાર કરે. नवविहा सुद्धभिक्खा :
શુધ્ધ ભિક્ષાના નવ પ્રકાર : ૨૦૬૨. સમM વતા મહાવીરેનું સમMTM નાથા ૧૦૬૨. શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે શ્રમણ નિર્ગળ્યો માટે નવ णवकोडिपरिसुद्धे भिक्खे पण्णत्ते, तं जहा -
કોટિ પરિશુધ્ધ ભિક્ષાની પ્રરૂપણા કરી છે, જેમ કે – ૨. ન ખરૂં,
૧. સ્વયં જીવોની હિંસા કરે નહીં. ૨. ન ખાવડું,
૨. બીજા દ્વારા હિંસા કરાવે નહીં. 3. તું નાનુજ્ઞાબડું !
૩. હિંસા કરનારનું અનુમોદન કરે નહીં. ૪. ને ડું,
૪. સ્વયં અન્ન આદિને રાંધે નહીં. . લાવૈડું,
૫. બીજા દ્વારા રંધાવે નહીં. ૬. યેત નાણુનાગ 1
૬. રાંધર્નરનું અનુમોદન કરે નહીં. ૧૭, ને વુિં ,
૭. સ્વયં આહારાદિ ખરીદે નહીં. ૮, ન Mિાવેરૂ,
૮. બીજા પાસે ખરીદાવે નહીં. ૧. તિ નાજુલાઈ ૧
૯. ખરીદનારનું અનુમોદન કરે નહીં. -તા. મ. ૨, સુ. ૬૮૬ आहारपायणणिसेहो:
આહાર પકવવાનો નિષેધ : १०६३. तहेव भत्त-पाणेस, पयणे पयावणेस य । ૧૦૬૩. ભક્ત-પાને પકાવવા તેમજ પકાવડાવવામાં હિંસા पाण-भूयदयट्ठाए, न पये न पयावए ।।
છે. માટે પ્રાણીઓ ભૂતો જીવો અને સત્વોની દયા માટે
પોતે પકાવે નહીં અને બીજા પાસે પકાવડાવે નહીં. जल-धन्ननिस्सया जीवा, पढवी-कट्ठनिस्सिया ।
ભક્ત અને પાન પકાવવામાં પાણી, ધાન્ય, પૃથ્વી हम्मन्ति भत्तपाणेस, तम्हा भिक्खू न पयावए ।।
અને લાકડાને આશ્રયે રહેલ જીવોનો વધ થાય છે. – ૩. . રૂ, ગા૨૦–૨૨
માટે ભિક્ષુ પકાવે નહીં, પકાવડાવે નહિં. छविहा गोयरिया :
છ પ્રકારની ગોચરી : १०६४. छव्विहा गोयरचरिया पण्णत्ता, तं जहा
૧૦૪. છ પ્રકારની ગોચરચર્યા પ્રરૂપણા કરી છે, જેમ કે - છે. પેડા,
૧. પેટા : ચોખંડી લાકડાની પેટીની જેમ ચારે
દિશામાં ગોચરી કરવાનો નિયમ. ૨. એપેડા,
૨. અર્ધપેટા : ચાર દિશાનું અડધું અર્થાતુ બે દિશા
નક્કી કરી તેમાં ગોચરી કરવાનો નિયમ. રૂ. મુત્તિયા,
૩. ગોમૂત્રિકા : ચાલતી ગાયના મૂત્રોત્સર્ગની જેમ સામેસામી આવેલા ઘરોની બે હારોમાં એક ઘર આ હારમાંથી અને બીજું ઘર સામેની હારમાંથીએ
ક્રમથી ભિક્ષાચર્યા કરવી. ૨. મી. સુ. ૧, ઝ. ૨, ૩, પ, મુ. ૮૮
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org