Charnanuyoga Part 1

SR No.: 001956
Original Sutra Author: N/A
Author: Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Agam Anuyog Prakashan
Publication Year: 1998
Total Pages: 826
Language: Prakrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, Conduct, & agam_related_other_literature
File Size: 21 MB

Page 592

सूत्र १०००-००३ गाय, उद्यान आदि संबंधी असावध भाषा विधि
चारित्राचार ५२३ गो आइसु असावज्ज भासा विही -
ગાય આદિનાં સંબંધમાં અસાવદ્ય ભાષા વિધિ : १०००, से भिक्खू वा भिक्खुणी वा विरूवरूवाओ गाओ १०००.साधु मघवा साध्वी विविध कारनी गायो,
पेहाए एवं वदेज्जा तं जहा--जुवंगवे ति वा, धेणु ति બળદોને જોઈ પ્રયોજન હોય તો આ પ્રમાણે બોલે वा, रसवती ति वा, हस्से ति वा, महल्ल ति वा,
આ બળદ યુવાન છે, આ ઘેનું છે, આ દુઝણી છે, महत्वए ति वा, संवहणे ति वा । एतप्पगारं भासं
આ વાછરડો નાનો છે, આ મોટો છે અથવા તેના असावज्ज-जाव-अभूतोवघातिय अभिकख
અવયવ મોટા છે, આ બહુમૂલ્યવાન છે આ ભાર भासेज्जा ।
વહન કરવામાં સમર્થ છે. આ પ્રકારની નિરવદ્ય - आ. सु. २, अ. ४, उ. २, सु. ५४२ યાવતુ હિંસા રહિત ભાષાનો વિચારપૂર્વક પ્રયોગ
उज्जाणाइसु असावज्ज भासा विही -
ઉદ્યાનાદિનાં સંબંધમાં અસાવધ ભાષા વિધિ : १००१, से भिक्खू वा भिक्खुणी वा तहेव गंतुमुज्जाणाई ૧૦૦૧, સાધુ અથવા સાધ્વી ઉદ્યાન પર્વત, વન આદિમાં पव्यताणि वणाणि य रुक्खा महल्ल पेहाए एवं
જઈને મોટા વૃક્ષો જોઈને જ બોલવાનું પ્રયોજન वदेज्जा, तं जहा- जातिमंता ति वा, दीहवट्टा ति वा, હોય તો આ પ્રમાણે બોલે, આ વૃક્ષો ઉત્તમ જાતિના महालया ति वा, पयातसाला ति वा, विडिमसाला ति छ, Laii छ, माघे२६२ (गोप) छ, मा वा, पासादिया ति वा, दरिसणीया ति वारे अभिरूवा વિસ્તૃત છે, આ શાખાઓથી યુકત છે, આ ની ति वा, पडिरूवा ति वा । एतप्पगारं भास
પ્રશાખાઓ દૂર સુધી ફેલાયેલી છે. આ વૃક્ષો મનને असावज्ज-जाव-अभूतोवघातियं अभिकख
પ્રસન્ન કરનાર છે, દર્શનીય છે, અભિરૂપ છે, भासेज्जा ।
પ્રતિરૂપ છે. આ પ્રમાણે નિરવ યાવતુ હિંસા રહિત -आ. सु. २, अ. ४, उ. २, सु. ५४४
ભાષાનો વિચારપૂર્વક પ્રયોગ કરે. वणफलेसु असावज्ज भासा विही -
વનફળોના સંબંધમાં અસાવદ્ય ભાષા વિધિ : १००२. से भिक्खू वा भिक्खुणी वा बहुसंभूया वणफला १००२. साधु अथवा साध्वी पन्नथयेला वन
पेहाए एवं वदेज्जा, तं जहा-- असंथडा ति वा, જોઈ, પ્રયોજન હોય તો આ પ્રકારે કહે,- આ વૃક્ષ बहुणिवट्टिमफला ति वा, बहुसंभूया ति वा, भूतरूवा ફળોનો ભાર સહવામાં અસમર્થ છે, (આમાં ઘણા ति वा । एतप्पगारं भासं असावज्ज - जाव
ફળ ઉત્પન્ન થયાં છે, ઘણા ફળ રહેલાં છે) આના अभूतोवघातियं अभिकख भासेज्जा ।
ફળ પ્રાય : પરિપકવ થઈ ચૂકયાં છે તથા આ કોમળ
છે, આ પ્રમાણે નિરવ યાવત્ હિસા રહિત --आ. सु. २, अ. ४, उ. २, सु. ५४६
ભાષાનો વિચારપૂર્વક પ્રયોગ કરે. ओसहिसु असावज्ज भासा विही :
ઔષધિઓના સંબંધમાં અસાવદ્ય ભાષા વિધિ : २००३, से भिक्खू वा भक्खुणी वा बहुसंभूताओ ओसहीओ १००3. साधु अथवा साध्वी औषधीमोने यी मा.
पहाए तहा वि एवं वदेज्जा, तं जहा-रूढा ति बा, ઉત્પન્ન થયેલી જોઈ પ્રયોજનવશ આ પ્રમાણ બોલે, बहुसंभूया ति वा, थिरा ति वा, ऊसढा ति वा, આનાં બી અંકુરિત થઈ ગયાં છે, ઘણા બી ઉત્પન્ન गब्भिया ति वा, पसूया ति वा, ससारा ति वा । થઈ ગયા છે. આની સ્થિર અવસ્થા થઈ ગઈ છે, एतप्पगारं भास असावज्ज-जाव-अभूतोवघातियं
આ (વનસ્પતિ) સુવિસ્તૃત થઈ ગઈ છે, આ अभिकख भासेज्जा ।।
પલ્લવિત, પુપિત, ફલિત થઈ ગઈ છે, કણથી
ભરાઈ ગઈ છે. આ પ્રમાણે નિરવઘ યાવતુ હિંસા - आ. सु. २, अ. ४, उ. २, सु. ५४८
રહિત ભાષાનો વિચારપૂર્વક પ્રયોગ કરે. जुवंगव त्ति पं बूया, धेणु रसदय त्ति य । रहस्से महल्लए वा वि, वए संवहणे ति य ।।
- दस.अ.७.गा.२५ तहेव गंतुमुज्जाणं पव्वयाणि वणाणि य । रुक्खा महल्ल पेहाए एवं भासेज्जा पण्णवं ।। जाइमता इमे रुक्खा दीहवट्टा महालया । पयायसाला विडिमा वए दरिसणि ति य ।। - दस अ. ७, गा.३०-३१ असंधडा इमे अंबा बहुनिव्वट्टिमाफला । वएज्ज बहुसंभूया भूयरूव त्ति वा पुणो ।।
- दस. अ. ७, गा. ३३ विरूढा बहुसंभूया थिरा ऊसढा वि य ! गब्भियाओ पसूयाओ ससाराओ त्ति आलवे ।।
- दस.अ.७, गा. ३५ For Private & Personal Use Only