Dharmakathanuyoga Part 2

SR No.: 001953
Original Sutra Author: N/A
Author: Kanhaiyalal Maharaj, Dalsukh Malvania
Publisher: Agam Anuyog Prakashan
Publication Year: 1991
Total Pages: 538
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, Story, Literature, & agam_related_other_literature
File Size: 14 MB

Page 390

ધર્મકથાનુયોગ-મહાવીર-તીર્થમાં આજીવક તીર્થકર ગોશાલક કથાનક : સૂત્ર ૪૬
૨૩
ત્યાર બાદ આ છ દિશાચરોએ આઠ છઠ્ઠ છઠ્ઠના ઉપવાસ કરતા જેમ દ્રિતીય શતકના પ્રકારના પૂર્વગત [ નિમિત્તો] અને [ નવમ...] નિગ્રંથ ઉદ્દેશકમાં કહેવાયું છે તેમચાવત્ દશમ માર્ગ [ ગીત નૃત્ય ]ની પોત-પોતાના ભિક્ષાચર્યા માટે ફરતા હતા ત્યારે ઘણા મનિશાન મુજબ નિરૂપણ કરી, પ્રરૂપણા કરીને લોકોને વાત કરતા સાંભળ્યા, એકબીજાને ગશાલ મંખલિપુત્રને આપ્યા (શીખવ્યા). આમ કહેતા (સાંભળ્યા) – “હે દેવાનુપ્રિય ! ગશાલકૃત છ અનતિકમણીયની પ્રરૂપણા–
ગોશાલ મંખલિપુત્ર જિન બનીને જિનપ્રલાપી ૪૬. ત્યારે તે ગોશાલ મખલિપુત્ર તેમની પાસેથી
થાવત્ પ્રકાશ કરતો ફરી રહ્યો છે તે શું એ પ્રાપ્ત કરેલા તે અષ્ટાંગ મહાનિમિત્તોના સહેજ
પ્રમાણે હશે?” જ્ઞાન માત્રથી જ સર્વ પ્રાણીઓને, સર્વ- ગૌતમને ગમશાલચરિત્ર જાણવા માટે પ્રશ્નભૂતને, સર્વ જીવેને, સર્વ સર્વેને આ છે ૪૯. ત્યારે ભગવાન ગામે ઘણાં લોકો પાસેથી અનતિક્રમણીય તેવા પ્રશ્નોના ઉત્તર આપવા આવી વાત સાંભળી, જાણી પછી યાવત્ શ્રદ્ધાલાગે, તે આ પ્રમાણે :
પૂર્વક યાવતુ ગોચરી ભગવાનને બતાવીને ૧. લાભ, ૨. અલાભ, ૩. સુખ, ૪. દુ:ખ, થાવત્ તેમની પર્યાપાસના કરતાં આ પ્રમાણે ૫. જીવન અને ૬. મરણ.
કહેવા લાગ્યા, “હે ભગવન્! હું આજે છઠ્ઠના ગશાલનું જિનત્વ.
પારણા માટે ભિક્ષાચર્યા માટે નીકળ્યો-વાવતુ
ગોશાલક જિન શબ્દનો પ્રકાશ કરતો ફરે છે. હું ૪૭. ત્યારે તે ગોશાલ મંખલિપુત્ર તે અષ્ટાંગ
ભંતે ! આ શું વાત છે? હે ભંતે ! હું ગોશાલ મહાનિમિત્તિના સહજ જ્ઞાન માત્રથી શ્રાવસ્તી
મંખલિપુત્રનો જન્મથી અત્યાર સુધીનો વૃત્તાંત નગરીમાં અજિન હોવા છતાં ‘હું જિન છું' એવો પ્રલાપ કરતો, અહંન્દુ ન હોવા છતાં
સાંભળવા ઇચ્છું છું.' અહંતુ-પ્રલાપી, કેવલી ન હોવા છતાં કેવલી મહાવીર દ્વારા ગોશાલચરિત્ર વનના પૂર્વભાગપ્રલાપી, સર્વશ ન હોવા છતાં ‘સર્વશ ૫૦. “હે ગૌતમ ! એમ શ્રમણ ભગવાન છું' એ પ્રલાપ કરતો, અજિન હોવા છતાં મહાવીરે ભગવાન ગૌતમને સંબોધીને “જિન” શબ્દનો પ્રકાશ કરતો ફરવા લાગ્યો. આ પ્રમાણે કહ્યું- હે ગૌતમ ! જે ઘણા
ત્યારે તે શ્રાવતી નગરીના ત્રિભેટે યાવત્ - મનુષ્યો એકબીજાને આ પ્રમાણે કહે છે . માર્ગોમાં ઘણા લોકો એક બીજાને કહેવા લાગ્યા ગોશાલ મંખલિપુત્ર જિન બનીને જિન થાવત્ નિરૂપણ કરવા લાગ્યાહે દેવાનુપ્રિયા ! શબ્દનો પ્રકાશ કરતો ફરે છે' તે અસત્ય ગોશાલ મખલિપત્ર જિન બનીને જિન પ્રલાપી છે. હે ગૌતમ ! હું આ રીતે સાચી વાત તને થાવત્ પ્રકાશ કરત ફરી રહ્યો છે, તે શું એ કહું છું યાવત્ પ્રરૂપિત કરું છું-આ ગોશાલ પ્રમાણે માની શકાય?'
મંખલિપુત્રનો મંખલિ નામે મંખ જાતિનો ભગવાન મહાવીરનું સમવસરણ અને ગૌતમનું
પિતા હતો. તે મંખલિ મંખની ભદ્રા નામની ગોચર માટે નિગમન–
પત્ની હતી. તે સુકોમળ યાવતુ સુંદર હતી. તે ૪૮. તે કાળે તે સમયે ભગવાન મહાવીર
ભદ્રા ભાર્યા કોઈ એક સમયે ગર્ભવતી બની. સ્વામી ત્યાં પધાર્યા યાવતુ પરિષદ ભરાઈ. સંખલિભદ્રાનો ગૌશાળામાં નિવાસતે કાળે તે સમયે કામણ ભગવાન ૫૧. તે કાળે તે સમયે શરવણ નામનું નાનું મહાવીરના જ્યેષ્ઠ અંતેવાસી ઈન્દ્રભૂતિ નામના ગામ હતું. તે ગામ સમૃદ્ધિવાળું યાવત્ [મેઘઅનગાર જે ગૌતમ ગોત્રના હતા યાવતુ સમૂહ સમાન] શ્યામ પ્રભાવાળું હતું અને