Dharmakathanuyoga Part 2

SR No.: 001953
Original Sutra Author: N/A
Author: Kanhaiyalal Maharaj, Dalsukh Malvania
Publisher: Agam Anuyog Prakashan
Publication Year: 1991
Total Pages: 538
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, Story, Literature, & agam_related_other_literature
File Size: 14 MB

Page 222

પણ છે. '
ધમકથાનુગ–પાશ્વનાથ-તીર્થમાં પ્રદેશી કથાનક : સુત્ર પર wmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
જ શરીર છે અને જે શરીર છે, તે જ જીવ છે, મને તેમાં કયાંય જીવ દેખાયો નહીં. પરંતુ જીવ અને શરીર ભિન્ન-ભિન નથી.”
ત્યાર પછી તે આ પ્રમાણે ત્રણ-ચાર આદિ આ યુક્તિ સાંભળ્યા પછી કેશી કુમારશ્રમણે અસંખ્ય ટુકડા કર્યા, પરંતુ તેમાં પણ મને ક્યાંય પ્રદેશી રાજાને આ પ્રમાણે કહ્યું –
જીવ દેખાયો નહીં. જો ભદન! પુરુષના બે, હે પ્રદેશી ! તે કયારેય મશકમાં હવા ભરી
ત્રણ, ચાર અથવા અસંખ્ય ટુકડા કરવા છતાં છે? અથવા કોઈ પાસે ભરાવી છે?'
કયાંય જીવ દેખાત તો હું શ્રદ્ધા રાખન કે જીવ
અન્ય છે અને શરીર અન્ય છે. જીવ-શરીર એક પ્રદેશી – “હા ભદો! ભરી છે, અને ભરાવી
નથી. પરંતુ ભદન્ત! જયારે મેં તેના બે, ત્રણ,
ચાર અથવા અસંખ્ય ટુકડાઓ કરવા છતાં જીવ કેશી કુમારશ્રમણ– “હે પ્રદેશી ! જ્યારે હવા
જોયો નહીં. તો મારી આ માન્યતા કાયમ છે કે ભરીને તે મશકનું વજન કર્યું ત્યારે અને હવા
જે જીવ છે તે જ શરીર છે, જીવ-શરીર એક છે, કાઢીને વજન કર્યું ત્યારે તેને તેના વજનમાં
ભિન્ન-ભિન્ન નથી.” કાંઈ ફેર યાવત્ હલકાપણું જોવા મળ્યું-જાણવા મળ્યું?'
પ્રદેશી રાજનું આ કથન સાંભળીને પછી
કેશી કુમારશ્રમણે પ્રદેશ રાજને આ પ્રમાણે કહ્યુંપ્રદેશી – ‘તે શક્ય નથી, અર્થાત્ મથકના વજનમાં કોઈ ફેર આદિ જોવા મળ્યું નહીં.”
“હે પ્રદેશી! તું તે મને દીન-હીન કઠિયારા કેશી કુમારશ્રમણ – તે
કરતાં પણ વધારે મૂઢ લાગે છે.'
આ પ્રમાણે હે પ્રદેશી ! જીવનો અગુરુલઘુત્વ સ્વભાવ
ભદન ! કોણ દીન-હીન સમજીએ તો સમજાશે કે તે ચોરના જીવિતા
કઠિયારે ?' વસ્થાના વજનમાં અને મૃતાવસ્થાના વજનમાં કેશી કુમારશ્રમણ – “હે પ્રદેશી કેટલાંક વનમાં કંઈ પણ અંતર યાવત્ હલકાપણું નથી. માટે રહેવાવાળા અને વનમાંથી આજીવિકા કમાનારા, તું શ્રદ્ધા રાખ કે જીવ અન્ય છે અને શરીર
પુરુષ, વનત્પન્ન વસ્તુઓની શોધમાં આગ અન્ય છે, પરંતુ જીવ અને શરીર એક નથી. ”
અને આગ રાખવાનું વાસણ લઈને વનમાં ૮.કેશી કુમારશ્રમણના વક્તવ્યમાં કાષ્ઠગત અગ્નના પ્રવેશ્યા. તપશ્ચાત્ તે પુરુષોએ ગામથી દૂર યાવતુ
દષ્ટાન્ત દ્વારા જીવના અદશનીયત્વનું સમર્થન વનના કોઈ પ્રદેશમાં પહોંચીને પોતાની સાથેના ૫૨. તત્પશ્ચાનું પ્રદેશ રાજાએ કેશી કુમારશ્રમણને
એક પુરુષને આ પ્રમાણે કહ્યું – આ પ્રમાણે કહ્યું –
દેવાનુપ્રિય! અમે લેકે લાકડાંથી ભરેલા હે ભદત ! આ તો કાલ્પનિક ઉપમા છે,
વનમાં જઈએ છીએ, અને તું અહીંયાં સગડી આથી યાવતું એમ માની ન શકાય કે જીવ અને
માંથી આગ લઈને અમારા માટે ભોજન તૈયાર શરીર ભિન્ન-ભિન્ન છે. કેમકે વાત એમ છે કે
કરી રાખજે, અને જો સગડીમાંથી આગ ઓલહે ભદનન! હું કોઈ એક દિવસ પોતાના ગણ
વાઈ ગઈ હોય તો નું આ લાકડીથી અનિલ નાયક આદિની સાથે બેઠો હતો યાવતુ ચોરને
પેટાવી ભોજન બનાવજે.' એમ કહીને તેઓ પકડીને લઈ આવ્યા. ત્યારે મેં તે ચેર પુરુષને
લાકડાં ભરેલા જંગલમાં પ્રવેશ્યા. પગથી માથા સુધી, બધી ચારેય બાજુએથી તે લોકોના ગયા પછી થોડી વાર રહી તે પુરુષે જોયો, પરંતુ મને તેમાં ક્યાંય જીવ દેખાયો નહીં, વિચાર કર્યો કે હવે હું પેલા લોકો માટે ભોજન ત્યારે મેં તે પુરુષના બે ટુકડા કરી નાખ્યા કરીને બનાવી લઉં.” અને આમ વિચારીને જ્યાં સગડી મેં ફરીથી બધી બાજુથી જોયું. પરંતુ તે પણ હતી ત્યાં આવ્યો અને આવીને સગડીમાં જોયું