________________
ક્રિયા અધ્યયન
૧ ૨૪૩
एवं-जाव-मायामोसविरयस्स जीवस्स मणूसस्स य।
આ પ્રમાણે માયામૃષાવિરત સુધી જીવ અને
મનુષ્યનાં સંબંધમાં પણ કહેવું જોઈએ. प. मिच्छादसणसल्लविरयस्स णं भंते ! जीवस्स किं પ્ર. ભંતે ! મિથ્યાદર્શન-શલ્યથી વિરત જીવ શું આરંભિકી. आरंभिया किरिया कज्जइ-जाव-मिच्छादसणवत्तिया
ક્રિયા કરે છે -યાવત- મિથ્યાદર્શન પ્રત્યયા ક્રિયા किरिया कज्जइ ?
કરે છે ? गोयमा ! मिच्छादसणसल्लविरयस्स जीवस्स ઉ. ગૌતમ ! મિથ્યા દર્શન શલ્યથી વિરત જીવ આરંભિક आरंभिया किरिया सिय कज्जइ, सिय णो कज्जइ।
ક્રિયા ક્યારેક કરે છે અને ક્યારેક કરતા નથી. एवं -जाव- अप्पच्चक्खाणकिरिया।
આ પ્રમાણે -ચાવત- અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા ક્યારેક
કરે છે અને ક્યારેક કરતા નથી. मिच्छादसणवत्तिया किरिया णो कज्जइ।
પરંતુ મિથ્યાદર્શન પ્રત્યયા ક્રિયા કરતા નથી. मिच्छादंसणसल्लविरयस्स णं भंते ! णेरइयस्स किं પ્ર. ભંતે ! મિથ્યા દર્શન શલ્યથી વિરત નૈરયિક શું आरंभिया किरिया कज्जइ -जाव- मिच्छादंस
આરંભિકી ક્રિયા કરે છે -ચાવત- મિથ્યા દર્શનणवत्तिया किरिया कज्जइ?
પ્રત્યયા ક્રિયા કરે છે ? गोयमा ! आरंभिया वि किरिया कज्जइ -जाव- ઉ. ગૌતમ ! તે આરંભિકી ક્રિયા પણ કરે છે -વાવअपच्चक्खाण वि किरिया कज्जइ, मिच्छादंस
અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા પણ કરે છે. પરંતુ મિથ્યા णवत्तिया किरिया णो कज्जइ।
દર્શન પ્રત્યયા ક્રિયા કરતા નથી. પર્વ -ગવિ-ચિનારસ /
આ પ્રમાણે સ્વનિતકુમાર સુધી ક્રિયા સંબંધી
આલાપક કહેવા જોઈએ. प. मिच्छादसणसल्लविरयस्स णं भंते ! पंचेन्दियति
ભંતે ! મિથ્યા દર્શન શલ્ય વિરત પંચેન્દ્રિયતિર્યંચरिक्खजोणियस्स किं आरंभिया किरिया कज्जइ
યોનિક શું આરંભિકી ક્રિયા કરે છે -વાવ-जाव- मिच्छादसणवत्तिया किरिया कज्जइ ?
મિથ્યા દર્શન પ્રત્યયા ક્રિયા કરે છે ? गोयमा ! आरंभिया किरिया कज्जइ -जाव- ઉ. ગૌતમ ! તે આરંભિકી ક્રિયા કરે છે -વાવતमायावत्तिया किरिया कज्जइ, अपच्चक्खाणकिरिया
માયા પ્રત્યયા ક્રિયા કરે છે, અપ્રત્યાખ્યાનક્રિયા सिय कज्जइ, सिय णो कज्जइ, मिच्छादसणवत्तिया
ક્યારેક કરે છે અને ક્યારેક કરતાં પણ નથી. किरिया णो कज्जइ।
મિથ્યાદર્શન પ્રત્યયા ક્રિયા પણ કરતા નથી. मणूसस्स जहा जीवस्स।
(મિથ્યા દર્શન શલ્ય વિરત) મનુષ્યનાં ક્રિયા સંબંધી
આલાપક સામાન્ય જીવનાં સમાન કહેવા જોઈએ. वाणमंतर-जोइसिय-वेमाणियाणं जहाणेरइयस्स।
વાણવ્યંતર, જ્યોતિષ્ક અને વૈમાનિકોનાં ક્રિયા - TUT, ૫. ૨૨, સુ. ૨૬૬૦-૬ ૬૨
સંબંધી આલાપક નૈરયિકોનાં સમાન કહેવા જોઈએ. ૨૫. વડીલ સમ્મરિયાળ ગામિયા લિરિયા ૧૫. ચોવીસ દેડકોમાં સમ્યગદષ્ટિઓનાં આરંભિકી આદિ परूवणं
ક્રિયાઓનું પ્રરુપણ : सम्मद्दिठ्ठियाणंणेरइयाणं चत्तारिकिरियाओपण्णत्ताओ, સમ્યગુદૃષ્ટી નૈરયિકોમાં ચાર ક્રિયાઓ કહી છે, જેમકે – तं जहा૨. સારંfમય, ૨. રદિયા,
૧. આરંભિકી, ૨. પારિગ્રહીકી, રૂ. માયાવત્તિયા, ૪. પર્વવાવિરિયા ૩. માયાપ્રયિકી, ૪. અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા. सम्मद्दिवियाणंअसुरकुमाराणंचत्तारिकिरियाओपण्णत्ताओ.
સમ્યગુદૃષ્ટિ અસુરકુમારોમાં ચાર ક્રિયાઓ કહી છે. तं जहा
જેમકે - For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
૩.
Jain Education International