________________
જ્ઞાન અધ્યયન
૧૦૩૯
५. अवणय गिण्ह य एत्तो, इत्तो त्तिवा पंचमी
૫. અપાદાનમાં પાંચમી વિભક્તિ હોય છે. अपायाणे।
જેમને ત્યાંથી દૂર કરો અથવા આને લઈ લો. ६. छट्ठी तस्स इमस्स व, गयस्स वा
૬. સ્વસ્વામી સંબંધ બતાવવામાં છઠ્ઠી વિભક્તિ सामिसंबंधे।
હોય છે, જેમ - તેની અથવા આની આ વસ્તુ છે. ७. हवइ पुण सत्तमी तं इमग्गि आधार काल
૭. આધાર કાળ અને ભાવમાં સાતમી વિભક્તિ ભાવે ચા
હોય છે, જેમ - (તે ફલાદિ) આમાં છે. ८. आमंतणी भवे अट्ठमी उ जह हे जुवाण
૮. આમંત્રણ અર્થમાં આઠમી વિભક્તિ હોય છે, ત્તિા
જેમ – હે યુવાનું ! से तं अट्ठणामे।
આ અષ્ટનામ છે.
- અનુ. સુ. ૨૬? १६५. नवनाम विवक्खया नव कव्वरसाणं परवणं- ૧૫. નવ નામની વિવેક્ષાથી નવ કાવ્ય રસનું વર્ણન પ્રરુપણ : p. જે હિં નવનામે ?
પ્ર. નવનામ શું છે ? उ. नवनामे णव कव्वरसा पण्णत्ता, तं जहा
ઉ. નવનામમાં નવ કાવ્ય રસ કહ્યા છે, જેમકે - ૨. વીરો, ૨. સિંકITRો, રૂ. બુમો ય, ૪, રોદ્યો
૧. વીરરસ, ૨. શ્રૃંગારરસ, ૩. અદ્દભૂત રસ, ચ ઢફ્ફ વધવો ! ૯. વેT, ૬. વામજો,
૪. રૌદ્રરસ, ૫. ભયાનકરસ, ૬. બિભત્સરસ, ૭. હૃાસો, ૮. સ્તુળો, ૬. સંતો ય .
૭. હાસ્યરસ, ૮. કારુણ્ય રસ, ૯. પ્રશાંતરસ. तत्थ १. परिच्चायम्मिय २. तव-चरणे ३. सत्तुजण- ૧, ૧. પરિત્યાગ કરવામાં ગર્વ કે પશ્ચાત્તાપ ન થવો, विणासे य । अणणुसयधिइ परक्कमचिण्हो वीरो
૨. તપશ્ચર્યામાં ધૈર્ય, ૩. શત્રુઓનો વિનાશ रसो होइ।
કરવામાં પરાક્રમ કરવા રુપ લક્ષણવાળા
વીરરસ છે. वीरो रसो जहा
વીરરસનું ઉદાહરણ આ પ્રમાણે છે - सो णाम महावीरो जो रज्जं पयहिऊण पब्वइओ।
રાજ્ય-વૈભવનો પરિત્યાગ કરીને જે દીક્ષિત થયા काम-क्कोहमहासत्तुपक्खनिग्घायणं कुणइ ॥
અને દીક્ષિત થઈને કામ-ક્રોધ આદિ રુપ મહાશત્રુપક્ષનો જેણે નાશ કર્યો, તે જ નિશ્ચયથી
મહાવીર છે. २. सिंगारो नाम रसो रइसंजोगाभिलाससंजणणो।
શૃંગાર રસ રતિનાં કારણભૂત સાધનોનાં સંયોગની मंडण-विलास-विब्बोय-हास-लीला-रमणलिंगो।।
અભિલાષાના જનક છે. તથા મંડન, વિલાસ, વિબ્લોક, હાસ્ય-લીલા અને રમણ. આ બધા
શૃંગારરસનાં લક્ષણ છે. सिंगारो रसो जहा
શૃંગાર રસનું ઉદાહરણ આ પ્રમાણે છે – महुरं विलासललियं हिययुम्मादणकरं जुवाणाणं। કામચેષ્ટાઓથી મનોહર કોઈ શ્યામા (સોળ सामा सदुद्दामं दाएई मेहलादामं ॥
વર્ષની તરૂણી) નાની ઘુઘરીઓથી મુખરિત થવાથી મધુર અને યુવકોના હૃદયને ઉન્મત્ત કરનાર પોતાના કટિસૂત્રનું પ્રદર્શન કરે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org