________________
૧૦૩૮
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૨
સ્વરમંડળ ઉપસંહાર : सत्त सरा तओ गामा, मुच्छणा एकविंसइ ।
આ પ્રમાણે ગીત સ્વર તંત્રી આદિથી સંબંધિત થઈને ताणा एकूणापण्णासा, समत्तं सरमंडलं'।
સાત પ્રકારનાં થઈ જાય છે. સાત સ્વર, ત્રણ ગ્રામ અને એકવીસ મુદ્ઘનાઓ હોય છે. પ્રત્યેક સ્વર સાત તાનથી ગવાય છે, તેના સાત ગુણિયા કરવાથી (૪૯) ઓગણપચાસ ભેદ થઈ જાય છે. આ
પ્રમાણે સ્વરમંડળનું વર્ણન સમાપ્ત થયું. તે સત્તા - અનુ. સુ. ૨૬ ૦ (૬-૧૧)
આ સાત નામનું વર્ણન થયું. ૬૪. મનામ વિવયા ગફ્ટવ મિત્તિ- ૧૬૪. આઠ નામ વિવક્ષાથી આઠ વચન વિભક્તિ : v. તે જિં તું મનામે ?
પ્ર. અષ્ટનામ શું છે ? उ. अट्ठनामे अट्ठविहा वयणविभत्ती पण्णत्ता, ઉ. આઠ પ્રકારની વચન વિભક્તિઓને અષ્ટનામ તે નદી
કહેવામાં આવે છે, જેમકે - 9. નિસે દમ દો,
૧. નિર્દેશ - પ્રતિપાદક અર્થમાં પ્રથમ વિભક્તિ
હોય છે. ૨. વિદ્યા ૩ .
૨. ઉપદેશ- ક્રિયાનાં પ્રતિપાદનમાં દ્વિતીયા
વિભક્તિ હોય છે. રૂ. તથા રશ્મિ થી,
૩. ક્રિયા - કારણનાં પ્રતિપાદનમાં તૃતીયા
વિભક્તિ હોય છે. ૪. ઉલ્ય સંપથીવ,
૪, સંપ્રદાનમાં ચોથી વિભક્તિ હોય છે. છે. પંચમી ચ પયા,
૫. અપાદાન (પૃથક્તા) બતાવવાના અર્થમાં પાંચમી
વિભક્તિ હોય છે. ૬. છટ્ટ સસ્તામિવાયો,
૬. સ્વ સ્વામિત્વ પ્રતિપાદન કરવાના અર્થમાં છઠ્ઠી
વિભક્તિ હોય છે. ૭. સત્તન સuિTધાર્ભેિ.
૭. સન્નિધાન (આધાર) નું પ્રતિપાદન કરવાના
અર્થમાં સાતમી વિભક્તિ હોય છે. ૮, સમાગમંતff મા
૮. સંબોધિત આમંત્રિત કરવાના અર્થમાં આઠમી
વિભક્તિ હોય છે. १. तत्थ पढमा विभत्ती, निददेसे सो इमो अहं
૧. નિર્દેશમાં પ્રથમ વિભક્તિ હોય છે, જેમa fત્તા
તે, આ, હું. २. बिइया पुण उवदेसे, भण कुणसु इमं व तव ૨. ઉપદેશમાં દ્વિતીયા વિભક્તિ હોય છે, ત્તિ.
જેમ - આને કહો, તેમને કહો આદિ. ३. तइया करणम्मि कया, भणियं व कयं व
૩. કરણમાં ત્રીજી વિભક્તિ હોય છે, જેમ - तेण व मए वा।
તેના અને મારા દ્વારા કહેવાયું છે, અથવા તેના
અને મારા દ્વારા કરાયું છે. ४. हंदि णमो साहाए, हवइ चउत्थी संपया
૪. સંપ્રદાન, નમ: તથા સ્વાહા અર્થમાં ચોથી નષ્કિા
વિભક્તિ હોય છે. જેમ-“વિપ્રાય ાં દ્રવાતિ" બ્રાહ્મણને ગાય આપે છે. “નમોનિનાય” જીનેશ્વરનાં માટે મારા નમસ્કાર હો મન વાદ : અગ્નિ દેવતાને હોમ
અપાય છે. . કાળ . ૭, મુ. ૨
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
