________________
૧૦૦૮
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૨
संखेज्जेसु भागेसु होज्जा ? असंखेज्जेसु भागेसु
उ. नो संखेज्जइभागे होज्जा, नो असंखेज्जइभागे
होज्जा, नो संखेज्जेमु भागेसु होज्जा, णियमा असंखज्जेसु भागेसु होज्जा ।
સંખ્યાત ભાગો રૂ૫ છે ? કે અસંખ્યાત ભાગો રુ૫ છે ? આનુપૂર્વદ્રવ્ય બાકીનાં દ્રવ્યોનાં સંખ્યાત ભાગ નથી, અસંખ્યાત ભાગ નથી અને સંખ્યાત ભાગો રુપ પણ નથી, પરંતુ નિશ્ચિત રુપમાં
અસંખ્યાત ભાગ રુપ છે. પ્ર. નૈગમ-વ્યવહારનય સમ્મત અનાનુપૂવ દ્રવ્ય
બાકીનાં દ્રવ્યોના કેટલા ભાગ છે ? શું સંખ્યાત ભાગ છે ? અસંખ્યાત ભાગ છે ? સંખ્યાત ભાગો રુપ છે ? અસંખ્યાત ભાગ ૫
_णेगम-ववहाराणं अणाणुपुचीदवाई सेसदचाणं
कइभागे होज्जा ? किसंखज्जइभाग होज्जा? असंखज्जइभागे होज्जा? संखेज्जेसु भागेसु होज्जा ? असंखेज्जेसु भागेसु દન્ના? नो संखज्जइभाग होज्जा, असंखेज्जइभागे होज्जा, ना संखेज्जेसु भागेसु होज्जा, नो असंखज्जेसु भागेसु
Mા | एवं अवत्तबगदवाणि वि।
અનાનપૂર્વીદ્રવ્ય બાકીનાં દ્રવ્યોમાં સંખ્યાતભાગ નથી. અસંખ્યાત ભાગ છે, સંખ્યા, ભાગો રુપ નથી અને અસંખ્યાત ભાગો રુપ પણ નથી . આ પ્રમાણે અવક્તવ્ય દ્રવ્યોનું વર્ણન પણ
સમજવું જોઈએ. પ્ર. ૮, નૈગમ-વ્યવહારનય સમ્મત આનુપૂર્વી દ્રવ્ય
કયા ભાવમાં વિદ્યમાન થાય છે ? શું ઔદયિક ભાવમાં, પથમિક ભાવમાં, ક્ષાયિક ભાવમાં, ક્ષાયોપથમિક ભાવમાં, પારિણામિક ભાવમાં અથવા સાન્નિપાતિક ભાવમાં વિદ્યમાન છે ?
८. णेगम-ववहाराणं आणुपुचीदवाई कयरम्मि भाव होज्जा? किं उदइए भावे होज्जा? उवममिए भावे होज्जा? खडए भावे हाज्जा? खाओवसमिए भावे हाज्जा? पारिणामिए भाव होज्जा ? सन्निवाइए भावे
होज्जा? उ. णियमा साइपारिणामिए भावे होज्जा।
अणाणुपुब्बिदब्वाणि अवत्तब्बयदवाणि य एवं
चेव भाणियब्वाणि। प. ..पासिणंभंत गम-ववहाराणं आणीदवाणं
अणाणुपुचीदव्वाणं अवत्तव्वयदत्वाण य दवट्ठयाए पएसठ्ठयाए दव्वट्ठ-पएसठ्ठयाए कयरे कयरहितो अप्पा वा -जाव-विमसाहिया वा?
ઉ, સમસ્ત આનુપૂર્વી દ્રવ્ય સાદિ પારિણામિક ભાવમાં
થાય છે. અનાનુપૂર્વી દ્રવ્યો અને અવક્તવ્ય દ્રવ્યોનાં માટે
પણ આ પ્રમાણે વર્ણન કરવું જોઈએ. પ્ર. ૯, ભંતે ! નૈગમ-વ્યવહારનય સમ્પત આનુપૂવ
દ્રવ્ય, અનાનુપૂર્વીદ્રવ્ય અને અવક્તવ્ય દ્રવ્ય દ્રવ્યની અપેક્ષાએ, પ્રદેશની અપેક્ષાએ અને દ્રવ્ય પ્રદેશની અપેક્ષાએ કોણ કોનાથી અલ્પ -યાવતુવિશેષાધિક છે ?
उ. गायमा ! सव्वत्योबाई गम-ववहाराणं
ઉ. ગૌતમ ! દ્રવ્યની અપેક્ષાએ નૈગમ-વ્યવહારનય अवत्तब्बयदव्वाई दबट्ठयाए,
સમ્મત અવક્તવ્યદ્રવ્ય બધાથી અલ્પ છે, अणाणुपुब्बीदव्वाइं दव्वट्ठयाए विसेसाहियाई,
(તેનાથી) અનાનુપૂર્વીદ્રવ્ય દ્રવ્યની અપેક્ષાએ
વિશેષાધિક છે. आणुपुब्बीदब्वाइं दब्वट्ठयाए असंखेज्जगुणाई।
(તેનાથી) આનુપૂવદ્રવ્ય દ્રવ્યની અપેક્ષાએ
અસંખ્યાતગુણા છે. For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International