________________
આહાર અધ્યયન
૫૦૩
उ. गोयमा ! घाणिंदिय-जिभिदिय-फासिंदिय
ગૌતમ ! તે પુદગલ ઘ્રાણેન્દ્રિય, રસેન્દ્રિય અને वेमायत्ताए ते तेसिं भुज्जो-भुज्जो परिणमंति।
સ્પર્શેન્દ્રિયની વિમાત્રાથી વારંવાર પરિણત થાય છે. दं. १९. चउरिंदियाणं चक्खिंदिय-घाणिंदिय
દ,૧૯, ચઉરિન્દ્રિય દ્વારા આહારના રૂપમાં जिडिंभ दिय-फासिंदियवेमायत्ताए ते ते सिं
ગ્રહણ કરેલ પુદ્ગલ ચક્ષુરેન્દ્રિય, ઘ્રાણેન્દ્રિય, भुज्जो-भुज्जो परिणमंति,
રસેન્દ્રિય તેમજ સ્પર્શેન્દ્રિયની વિમાત્રાથી વારંવાર
પરિણત થાય છે. सेसं जहा तेइंदियाणं।
શેષ વર્ણન ત્રેઈન્દ્રિયજીવોના પ્રમાણે જાણવું - goor. H. ૨૮, ૩. ૨, સુ. ૧૮૨૬-૨૮૨૩
જોઈએ. ૨૦. રિયતિરિ, મહરિસં- ૨૦. પંચેન્દ્રિય તિર્યંચાદિમાં આહારાર્થી આદિ સાત દ્વાર : दं. २०-२३. पंचेंदिय-तिरिक्खजोणिया जहा तेइंदिया। દ. ૨૦-૨૩. પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકોનું વર્ણન ત્રેઈન્દ્રિય
જીવોના પ્રમાણે જાણવું જોઈએ. णवरं-तत्थ णं जे से आभोगणिवत्तिए
વિશેષ : તેમાં જો આભોગનિવર્તિત આહાર છે તે से जहण्णेणं अंतोमुहुत्तस्स,
આહારની અભિલાષા તેને જઘન્ય અંતર્મુહૂર્તથી અને उक्कोसेणं छट्ठभत्तस्स आहारट्टे समुप्पज्जइ ।
ઉત્કૃષ્ટ છ ભક્તથી ઉત્પન્ન થાય છે. प. पंचेंदिय-तिरिक्खजोणिया णं भंते ! जे पोग्गले પ્ર. ભંતે ! પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિક જે પુદ્ગલોને आहारत्ताए गेण्हति ते णं तेसिं पोग्गला कीसत्ताए
આહારના રૂપમાં ગ્રહણ કરે છે તે મુદ્દગલ ક્યાभुज्जो-भुज्जो परिणमंति?
ક્યા રુપમાં વારંવાર પરિણત થાય છે ? ૩. Tયના ! સર્વ -વિશ્વઢિા-પાઈif
ઉ. ગૌતમ ! આહાર રુપમાં ગ્રહણ કરેલ તે મુદ્દગલ जिभिंदिय-फासें दियवेमायत्ताए भुज्जो-भुज्जो
શ્રોત્રેન્દ્રિય, ચક્ષુરેન્દ્રિય, ધ્રાણેન્દ્રિય, રસેન્દ્રિય પરિમિતિ !
અને સ્પર્શેન્દ્રિયની વિમાત્રાના રુપમાં વારંવાર
પરિણત થાય છે. તે ૨૧. મપૂસા જેવા
દ.૨૧. મનુષ્યોનું વર્ણન પણ આ પ્રમાણે છે. णवर-आभोगणिवत्तिए जहण्णेणं अंतोमुहुत्तस्स,
વિશેષ : તેથી આભોગનિવર્તિત આહારની उक्कोसेणं अट्ठमभत्तस्स आहारट्टे समुप्पज्जइ।
અભિલાષા જઘન્ય અંતર્મુહૂર્તમાં થાય છે અને ઉત્કૃષ્ટ અઠ્ઠમભક્ત (અષ્ટમભક્ત) વ્યતીત થયા
પછી ઉત્પન્ન થાય છે. ટું ૨૨, વાનમંતા નહીં IISHIT.
૮.૨૨. વાણવ્યંતર દેવોના આહાર-સંબંધી
વર્ણન નાગકુમારોના પ્રમાણે જાણવું જોઈએ. ઃ રરૂ, rā નોકિયા લિા
દ. ૨૩. આ પ્રમાણે જ્યોતિષ્ક દેવોનું પણ
વર્ણન છે. णवरं-आभोगणिव्वत्तिए जहण्णेणं दिवसपुहत्तस्स,
વિશેષ : તેને આભોગનિવર્તિત આહારની उक्कोसेणं दिवसपुहत्तस्स आहारट्ठे समुप्पज्जइ ।
અભિલાષા જઘન્ય દિવસ-પૃથત્વમાં અને - TM. . ૨૮, ૩.૨, સુ. ૧૮૨૪-૨૮૨૮
ઉત્કૃષ્ટ પણ દિવસ-પૃથકત્વ (અનેક-દિવસ) માં
ઉત્પન્ન થાય છે. २१. वेमाणिय देवेसु आहारट्ठिआइदारसत्तगं
૨૧. વૈમાનિક દેવોમાં આહારાર્થી આદિ સાત દ્વાર : ઢ ર૪, પર્વ માળિયા વિા
૮. ૨૪. આ પ્રમાણે વૈમાનિક દેવોનું પણ આહાર સંબંધી વર્ણન કરવું જોઈએ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org