________________
સૂત્ર ૧૩૭૬
કાળ લોક : અઢીદ્વીપમાં કાળનો પ્રભાવ
ગણિતાનુયોગ ભા.-૨ ૪૦૩
प. जया णं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे दाहिणड़ढे पढमा પ્ર. ભગવન્!જ્યારે જંબુદ્વીપનામનાદ્વીપના દક્ષિણાર્ધમાં ओसप्पिणी पडिवज्जइ तया णं उत्तरड्ढे वि पढमा
પ્રથમ અવસર્પિણીપ્રતિપન્ન થાય છે ત્યારે શુંઉત્તરાર્ધમાં ओसप्पिणी पडिवज्जइ?
પણ પ્રથમ અવસર્પિણી પ્રતિપન્ન થાય છે? जयाणं उत्तरड्ढे वि पढमा ओसप्पिणी पडिवज्जइ,
જ્યારે ઉત્તરાર્ધમાં પણ પ્રથમ અવસર્પિણી પ્રતિપન્ન तया णं जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स पुरथिम
થાય છે ત્યારે શું જંબૂદ્વીપ નામના દ્વીપના મન્દર पच्चस्थिमेणं णेवत्थि ओसप्पिणी णेवत्थि उस्सप्पिणी?
પર્વતની પૂર્વ-પશ્ચિમમાં અવસર્પિણી હોતી નથી
અને ઉત્સર્પિણી પણ હોતી નથી ? अवट्ठिए णं तत्थ काले पण्णत्ते समणाउसो !
હે આયુષ્યનુશ્રમણ ! ત્યાં અવસ્થિત કાળ કહેવામાં
આવ્યો છે? ૩. હંતા, જોય! વાજ્યિર્થના સમ ! ઉ. હા, ગૌતમ ! પૂર્વવત્ કહેવું જોઈએ - યાવતું- હે
આયુષ્યમનું શ્રમણ ! जहा ओसप्पिणीए आलावो भणिओ।
જે પ્રકારે અવસર્પિણી અંગે કથન (આલાપક) કહ્યું. एवं उस्सप्पिणीए वि भाणियब्यो।
એપ્રકારે ઉત્સર્પિણીનુંઆલાપક(કથન)કહેવું જોઈએ. -- મ. સ. , ૩. , . ૪-૨? अड्ढाइज्जेसु दीवेसु कालाणुभावो--
અઢીદ્વીપમાં કાળનો પ્રભાવ : રૂ૭૬. નૈવુધવરૂ તોરાજુ મyયા સયા સુમસુર- ૧૩૭૬. જંબુદ્વીપના બે કુરામાં મનુષ્ય સદા સુષમ-સુષમાકાળ मुत्तमिड्ढि पत्ता पच्वणुब्भवमाणा विहरंति, तं
ની રિદ્ધિને પ્રાપ્ત કરેલા હોય છે અને તેઓ એના નહ- (૨) રેવશુરાણ વેવ, (૨) ૩ત્તરશુરાણ જેવા
અનુભવ કરતા એવા વિચરે છે, જેમકે- (૧)
દેવકુરા, (૨) ઉત્તરકુરા. एवं धायइसंडे दीवे पुरथिम, पञ्चत्थिमद्धे वि, આ પ્રકારે ધાતકીખંડ તપના પૂર્વાર્ધ અને
પશ્ચિમાઈમાં પણ છે. एवं पुक्सरवरदीवड्डपुरथिमझे, पच्चत्थिमद्धे वि, આ પ્રકારે પુષ્કરવરતીપાર્ધમાં પૂર્વાર્ધ અને
પશ્ચિમાર્યમાં પણ છે. जंबुद्दीवस्स दोसुवासेसुमणुया सया सुसमुत्तमिड्ढि
જંબૂદ્વીપના બે ક્ષેત્રોમાં મનુષ્ય સદા સુષમકાળની પત્તા વજુભવમાના વિદતિ, તે નહા-- ()
રિદ્ધિને પ્રાપ્ત કરેલા હોય છે અને તેઓ એના રિવારે વેવ, (૨) રમવારે જેવા
અનુભવ કરતા એવા વિચરે છે, જેમકે - (૧)
હરિવર્ષ, (૨) રમ્યકવર્ષ. एवं धायइसंडे दीवे पुरथिम, पच्चत्थिमबे वि,
આ પ્રમાણે ધાતકીખંડ દ્વીપના પૂર્વાર્ધ અને
પશ્ચિમર્ધમાં પણ છે. एवं पुक्खरवरदीवड्ढ पुरथिमटे, पच्चत्थिमद्धे वि, આ પ્રમાણે પુષ્કરવર હીપાર્ધમાં પૂર્વાર્ધ અને
પશ્ચિમર્ધમાં પણ છે. जंबुद्दीवस्स दोसु वासेसु मणुया सया सुसमदुस
જંબુદ્વીપના બે ક્ષેત્રોમાં મનુષ્ય સદા સુષમ-દુષમ मत्तमिड्ढि पत्ता पच्चणुब्भवमाणा विहरंति, तं
કાળની રિદ્ધિને પ્રાપ્ત કરે છે અને તેઓ એના ગણ-- (૧) રેમવા જેવ, (૨) પુરાવા જેવા
અનુભવ કરતા એવા વિચરે છે, જેમકે- (૧)
હૈમવત, (૨) હૈરવત. एवं धायइसंडे दीवे पुरत्थिमखे, पच्चत्थिमद्धे वि, આ પ્રમાણે ધાતકીખંડદીપના પૂર્વાર્ધ અને
પશ્ચિમાધમાં પણ છે. एवं पुक्खरवरदीवड्ढ पुरथिम, पच्चत्थिम वि,
આ પ્રમાણે પુષ્કરવારીપાઈના પૂર્વાર્ધ અને
પશ્ચિમાર્યમાં પણ છે. ૨. મૂરિય. ૫. ૮, મુ. ૨૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org