________________
૩૭૪ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ કાળ લોક : આવલિકાઆદિ કાળ ભેદોના સમયોની સંખ્યા
સૂત્ર ૧૩૩૬ एवं लवे वि मुहुत्ते वि।
આ પ્રકારે લવ અને મુહૂર્તનો સમય પણ છે. एवं अहोरत्ते।
આ પ્રકારે એક અહોરાત્રનો સમય છે. પૂર્વ પવે મારે, ૩ડૂ, મય, સંવરે, ગુજ,
આ પ્રમાણે પક્ષ, માસ, ઋતુ, અયન, સંવત્સર, वाससए, वाससहस्से, वाससयसहस्से, पुव्वंगे
યુગ, સો વર્ષ, હજાર વર્ષ, લાખ વર્ષ પૂર્વાગ, તુરિયન તુgિ, બડ-માંડે, નવવં
પૂર્વ, ત્રુટિતાંગ-ત્રુટિત, અડડાંગ-અડડ, અવવાંગકવરે, હૃદુ-ફુદૂ, ૩Mદંરે-૩પૂજે,
અવવ, હુહૂકાંગ-હુહૂક, ઉત્પલાંગ-ઉત્પલ, पउमंगे-पउमे, नलिणंगे-नलिणे, अत्थनिउरंगे
પમાંગ-પદ્દમ, નલિનાંગ-નલિન, અર્થનિકુરાંગअत्थनिउरे, अउयंगे-अउये, नउयंगे-नउए,
અર્થનિકુર-અયુતાંગ, અયુત-નયુતાગ-નયુત, पउयंगे-पउए, चूलियंगे-चूलिए, सीस
પ્રયુતાંગ-પ્રયુત, ચૂલિકાંગ-ચૂલિકા, શીર્ષપ્રહેલિपहेलियंगे-सीसपहेलिया ।'
કાંગ, શીર્ષપ્રહેલિકાના માટે સમજવું જોઈએ. पलिओवमे, सागरोवमे, ओसप्पिणी एवं
પલ્યોપમ, સાગરોપમ, અવસર્પિણી અને उस्सप्पिणी वि।
ઉત્સર્પિણીનો સમય છે. पोग्गलपरियट्टे णं भंते ! किं सखेज्जा समया,
ભગવનું ! પુદ્ગલ પરાવર્તનનો સમય શું असंखेज्जा समया, अणंता समया।
સંખ્યાત છે, અસંખ્યાત છે કે અનન્ત છે. उ. गोयमा! नो संखेज्जा समया, नो असंखेज्जा
ઉ. ગૌતમ ! ન સંખ્યાત સમય છે, ન અસંખ્યાત समया, अणंता समया।
સમય છે પરંતુ અનંત સમય છે. एवं तीतद्ध-अणागयद्ध-सब्बद्धा।
આ પ્રમાણે અતીત(ભૂતકાળ), ભવિષ્યકાળ
અને સર્વકાળનો પણ અનંત સમય છે. बहुत्त विवक्खा
બહુત્વ વિવક્ષા : g, ગવરિયાળો મંતે ! વિ સંવેના સમય, પ્ર. ભગવનું ! આવલિકાઓનો સમય શું સંખ્યાત છે, असंखेज्जा समया, अणंता समया?
અસંખ્યાત છે કે અનંત છે? उ. गोयमा ! नो संखेज्जा समया, सिय असंखेज्जा ઉ. ગૌતમ!સંખ્યાતસમયનથી, કોઈ(વખતે)અસંખ્યાત समया, सिय अणंता समया।
સમય છે અને કોઈ (વખતે) અનંત સમય છે. प. आणापाणणं भंते! किंसंखेज्जासमया-जाव-अणंता પ્ર. ભગવન્! શ્વાસોચ્છવાસોનો સમય શું સંખ્યાત છે સમયા?
-વાવ- અનંત છે? गोयमा ! एवं चेव।
ઉ. ગૌતમ! પૂર્વવતુ છે. * प. थोवा णं भंते ! किं संखेज्जा समया-जाव-अणंता પ્ર. ભગવન્! સ્તોકોનો સમય શું સંખ્યાત છે- યાવતसमया?
અનંત છે ? ૩. મયમા ! વે જેવા
ઉ. ગૌતમ ! પૂર્વવત્ છે. -ગાવ- ૪પ રિા
આ પ્રમાણે વાવ-ઉત્સર્પિણીઓનો સમય પણ છે. 1. પાપરિયઠ્ઠા નં મંતે ! જિં સર્વપ્ના સમય,
પ્ર. ભગવન્! પુદ્ગલ પરિવર્તનનો સમય શું સંખ્યાત असंखेज्जा समया, अणंता समया?
છે. અસંખ્યાત છે કે અનંત છે? उ. गोयमा ! नो संखेज्जा समया, असंखेज्जा समया, ઉ. ગૌતમ ! ન તો સંખ્યાત સમય છે, ન અસંખ્યાત મત સમયા’ -ભા. ૨૬, ૩, ૬, કુ. ૨- ૨
સમય છે પરંતુ અનંત સમય છે. ૧. (ક) અહીં સુધી સંખ્યય કાળ છે.
(ખ) પુત્રફથi સાસ િપન્નવસાTM સંઠા અંતરાનું વો રાસ ગુરૂવારે પુનત્તે - સમ સમ. ૮૪, સુ. ૨૪ ૨. એ ઔપમિક કાળ છે અર્થાત અસંખ્યય કાળ છે. ૩. એ અનન્તકાળ છે. અહીં સુધી એક વચનના પ્રશ્નોત્તર છે. ૪. આ બહુવચનના પ્રશ્નોત્તર છે.
$
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org