________________
૩૪૦ લોક પ્રજ્ઞપ્તિ કાળ લોક : દિવસ અને રાત્રિ એ સમાન પોરસી
સૂત્ર ૧૩૦૯-૧૩ दिवसस्स वा राईए वा समा पोरिसी--
हिसजने शनिसमान पोरसी: १३०९. प. अस्थि णं भंते ! दिवसा य राईओ य समा चेव १3०८. प्र. भगवन ! हिवस अने रात्रिनी शुं पोरसी. भवंति?
समान थाय छ? उ. हंता, सुदंसणा ! अस्थि ।
6. सुशन ! थाय छे. ___ कया णं भन्ते! दिवसा य राईओ य समा चेव
પ્ર. ભગવન્! દિવસ અને રાત્રિ સમાન ક્યારે भवंति ?
होय छ ? उ. सुदंसणा! चेत्ताऽऽसोयपुण्णिमासु णं एत्थ णं
ઉ. સુદર્શન ! ચૈત્રી પૂર્ણિમા અને આસોજી दिवसा य राईओ य समा चेव भवंति ।
પૂર્ણિમાનો દિવસ અને રાત્રિ સમાન હોય છે. पण्णरस मुहुत्ते दिवस भवइ, पण्णरसमुहुत्ता
પંદર મુહૂર્તનો દિવસ હોય છે અને પંદર राई भवइ।
મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે. चउभागमुहुत्तभागूणा चउमुहुत्ता दिवसस्स वा
એક મુહૂર્તના ચાર ભાગ ઓછા ચાર મુહૂર્તનો राईए वा पोरिसी भवइ।
દિવસ અને રાત્રિની પોરસી થાય છે. से तं पमाण काले।
આ પ્રમાણ કાળ છે. -- भग. स. ११, उ. ११, सु. १२-१३ चेत्तासोएसु मासेसु पोरिसीच्छायप्पमाणे
ચૈત્ર અને આસો માસમાં પોરસી છાયાનું પ્રમાણ : १३१०. चेत्तासोएसु णं मासेसु सह छत्तीसंगुलियं सूरिए १३१०. यैत्र भने अश्विन मासमा सूर्य पार छत्रीस पोरिसीछायं निव्वत्तइ। -सम. सम. ३६, सु. ४
मांगण प्रभाए। पारसी छाया रे छे. कत्तियबहुल सत्तमीए पोरिसीच्छायप्पमाणे
કાર્તિક વદી સાતમે પોરસી છાયાનું પ્રમાણ : १३११. कत्तियबहुलसत्तमीए णं सूरिए सत्ततीसंगुलियं १३११. तिवसातमना हिवसे सूर्य साऽत्रीस मगजनी पोरिसिच्छायं निव्वत्तइत्ता णं चारं चरइ ।
પોરસી છાયા કરતો એવો ગતિ કરે છે. -सम. सम. ३७, सु. ५ अहाउनिवत्तिकाल परवणं--
યથાયુનિવૃત્તિકાળનું પ્રરૂપણ १३१२. प. से किं तं अहाउनिव्वत्तिकाले ? ૧૩૧૨. પ્ર. યથાયુનિવૃત્તિકાળ કેવા પ્રકારનો છે? उ. अहाउनिव्वत्ति काले जेणं जेणं नेरइएण वा
6.४ ओई नैयि?, तिर्थयोनि मनुध्ये ३ तिरिक्खजोणिएण वा, मणुस्सेण वा, देवेण
દેવને જે પ્રકારનું આયુષ્ય બાંધેલું હોય તો એ वा अहाउयं निव्वत्तियं ।।
પ્રમાણે ભોગવે से तं अहाउनिव्वत्ति काले।
તે યથાયુનિવૃત્તિકાળ છે. - भग. स. ११, उ.११, सु. १४ मरणकाल परवणं
મરણકાળ પ્રરૂપણ : १३१३. प. से किं तं मरणकाले ?
१३१3. प्र. भ२५७ शुं छे ? उ. मरणकाले, जीवो वा सरीराओ सरीरं वा
ઉ. શરીરથી જીવનો કે જીવથી શરીરનો વિયોગ जीवाओ। से तं मरणकाले।
તે મરણકાળ છે. ___ - भग. स. ११, उ. ११, सु. १५ १. (क) सम. सम. १५, सु. ५ (ख) इह च चेत्तोसोयपुण्णिमासु णं इत्यादि यदुच्यते तद् व्यवहारनया पक्षम् निश्चयस्तु कर्क-मकर अड्क्रान्तिदिनाद् आभ्ययद् द्विनवतित्तमम् अहोरात्रम् तस्यार्धे समा दिवस-रात्रि प्रमाणता।
For Private & Personal Use Only
थाय.
Jain Education Intemational
www.jainelibrary.org