________________
સૂત્ર ૧૨૭૩
ઊર્ધ્વ લોક : કુષ્ણરાજીઓના આયામ વિઠંભનું પ્રરૂપણ
ગણિતાનુયોગ ભાગ-૨ ૩૧૯
एत्थ णं अक्खाडग-समचउरंस संठाणसं
અખાડેની જેમ સમચોરસ આકારવાળી એ આઠ ठियाओ अट्ठ कण्हराईओ पण्णत्ताओ, तं जहा
કૃષ્ણરાજીઓ કહેવામાં આવી છે, જેમકે - १. पुरथिमब्भतरा कण्हराई दाहिणबाहिरं
૧. પૂર્વની અંદર (આવેલી) કુણરાજી कण्हराइं पुट्ठा।
દક્ષિણની બહાર (આવેલી) કૃષ્ણરાજીઓથી
સ્પર્શાવેલી છે. २.दाहिणमब्भंतरा कण्हराई पच्चत्थिम-बाहिरं
૨. દક્ષિણની અંદર (આવેલી) કૃષ્ણરાજી कण्हराइं पुट्ठा।
પશ્ચિમની બહાર (આવેલી) કૃષ્ણરાજીથી
સ્પર્ધાયેલી છે. ३. पच्चत्थिमभंतरा कण्हराई उत्तरबाहिरं
૩. પશ્ચિમની અંદર (આવેલી) કૃષ્ણરાજી कण्हराई पुट्ठा।
ઉત્તરની બહાર (આવેલી) કૃષ્ણરાજીથી
સ્પર્ધાયેલી છે. ४. उत्तरऽब्भंतरा कण्हराई पुरथिमबाहिरं
૪. ઉત્તરની અંદર આવેલી) કૃષ્ણરાજી પૂર્વની
બહાર (આવેલી) કૃષ્ણરાજીથી સ્પર્ધાયેલી છે. दो पुरथिम-पच्चत्थिमाओ बाहिराओ
પૂર્વ-પશ્ચિમની બે બાહ્ય કૃણરાજીઓ कण्हराईओ छलसाओ।
"કોણ છે. दो उत्तर- दाहिणाओ बाहिराओ कण्हराईओ
ઉત્તર - દક્ષિણની બે બાહ્ય કુષ્ણરાજીઓ તિત
ત્રિકોણ છે. दो पुरत्थिम-पच्चत्थिमाओ अभिंतराओ
પૂર્વ-પશ્ચિમની બે આભ્યન્તર કર્ણોરાજીઓ कण्हराईओ चउरंसाओ।
ચતુષ્કોણ છે. दो उत्तर-दाहिणाओ अभिंतराओ कण्हराईओ
ઉત્તર-દક્ષિણની બે આભ્યન્તર કૃષ્ણરાજીઓ
ચતુષ્કોણ છે. સંહ નદી--
સંગ્રહણી ગાથાર્થ : पुवावरा छलंसा, तंसा पुण दाहिणुत्तरा बज्झा।
પૂર્વ-પશ્ચિમ ની બધી બાહ્ય કૃષ્ણરાજીઓ अभंतर चउरंसा, सव्वा वि य कण्हराईओ॥
પટ્રકોણ છે. ઉત્તર - દક્ષિણની બધી બાહ્ય -- મ. સ. ૬, ૩, ૬, કુ. ૨૭-૧૮
કૃષ્ણરાજીઓ ત્રિકોણ છે. પૂર્વ-પશ્ચિમની બધી આભ્યન્તર કૃષ્ણરાજીઓ ચતુષ્કોણ છે. ઉત્તર-દક્ષિણની બધી આભ્યન્તર કૃષ્ણરાજીઓ
ચતુષ્કોણ છે. कण्हराईणं आयाम-विक्खंभ-परूवणं--
કૃષ્ણરાજીઓના આયામ-વિષ્કલ્મનું પ્રરૂપણ १२७३. प. कण्हराईओ णं भंते !
૧૨૭૩. પ્ર. ભગવદ્ ! કૃષ્ણરાજીઓની केवइयं आयामेणं?
લંબાઈ કેટલી છે? केवइयं विक्खंभेणं?
પહોળાઈ કેટલી છે? केवइयं परिक्खेवेणं पण्णत्ताओ?
અને પરિધિ કેટલી છે ?
૨.
કા. સ. ૮, યુ. ૬૨૪
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org